Нэр үг

түйнэг [нэр үг] элж элэгдэн мөр ирмэггүй болсон мөлгөр юм (шилжсэн утга) зөнөг, мунхаг түйнэг өвгөн (зөнөг өвгөн).
түйс [нэр үг] үйсэн хувин.
түйтгэл [нэр үг] түйтгэр.
түйтгэр [нэр үг] саад, тотгор, бэрхшээл түйтгэр болох (саад болох), түйтгэр тохиолдох (саад бэрхшээл тохиолдох), түйтгэр хийх (саад хийх) гай түйтгэр (хоршоо үг) (а.ажил хэрэгт саад тотгор болсон зүйл б.ажил амьдралд зовлон зүдгүүр авчирсан зүйл), түйтгэр саад (хоршоо үг) (бэрхшээл саад), тотгор түйтгэр (хоршоо үг) (саад бэрхшээл), түйтгэр зэтгэр (хоршоо үг) (гай барцад, гай гамшиг, гай зовлон), зовлон түйтгэр (хоршоо үг) (зовлон бэрхшээлд унагах саад тотгор) (шашны нэр томьёо) ариун явдалд саад болсон элдэв нүгэл хилэнц, гай бацад.
түлбэрэл [нэр үг] түлбэрэх үйлийн (нэр үг)
түлхлэг [нэр үг] түлхээс, түлхэлт.
түлхлээ [нэр үг] түлхлэг.
түлхүүр [нэр үг] цоож, оньс зэргийг нээх, онгойлгох хэрэгсэл түлхүүр тааруулах (а.цоожийг өөрийн түлхүүрээс өөр зүйлээр онгойлгох б. (шилжсэн утга) хүний арга эвийг олох), түлхүүр хийлгэх (түлхүүртэй болох), түлхүүр баригч хуучир. (түлхүүрч), түлхүүр барих (шилжсэн утга) (нярав хийх, сан хөмрөгийн түлхүүрийг эзэмших), түлхүүрийн гэр (түлхүүр хадгалах сав), түлхүүрийн оосор (түлхүүрийг хэлхэх юм), авдрын түлхүүр (авдрын цоож онгойлгох зүйл), машины түлхүүр (машин хөдөлгөх хэрэгсэл), нууц түлхүүр (нууц бичгийг тайлж унших тусгай цагаан толгой), цагны түлхүүр (цаг тааруулах, сэрүүлэг тавих, цагны баадууг чангалах зориулалттай цагны эд анги), түлхүүр үг (ямар нэг далд утгатай үгсийг тайлах үг), түлхүүр цоож (хоршоо үг) (цоожлох онгойлгох хэрэгсэл) эрэг боолт суллах, чангалах хэрэгсэл (шилжсэн утга) алив зүйлийн арга эвийг олох арга уха(ангийн нэр томьёо)
түлхүүр [нэр үг] шавар шороо, хог зэргийг түлхэн арилгах, цэвэрлэх хэрэгсэл түлхүүр мод ( хог шороо цэвэрлэх урт мод), түлхүүр машин (том хусуур бүхий машин), түлхүүр тэрэг (ганц дугуйтай, түлхэж явдаг аар саар юм зөөх тэрэг).
түлхэгч [нэр үг] түлхэх үйлийг гүйцэтгэгч.
түлхэлгэ [нэр үг] түлхэх үйлийн (нэр үг)
түлхэлгээ [нэр үг] түлхэх ажиллагаа, түлхэх хөдөлгөөн.
түлхэлдээн [нэр үг] түлхэлдэн шахцалдсан үймээн.
түлхэлт [нэр үг] бөөрөнцөг түлхэлт (спортын нэр томьёо) (бөөрөнцөг түлхэх спортын нэг төрөл).
түлхэлцэл [нэр үг] түлхэлцэх үйлийн (нэр үг)
түлхэц [нэр үг] түлхэх хүч түлхэц муутай (түлхэх хүч муутай), түлхэц сайтай (түлхэх хүч сайтай) түлхэлт түлхэц үргэлжлэх хугацаа (түлхэх үйл үргэлжлэх хугацаа) (шилжсэн утга) дэм, тус, нэмэр түлхэц болох (а.түлхэх хүч болох б.бодож байсан зүйлд нь нэмэр болох) түлхэц өгөх (ажил хэрэгт нь дэм өгөх, тус болох), хүчтэй түлхэц үзүүлэх (ажил хэрэгт нь хүчтэй дэмжлэг үзүүлэх) тус түлхэц (хоршоо үг) (тус дэм).
түлхээ [нэр үг] түлхэх үйлийн нэр татаа түлхээ (хоршоо үг) (а.татах түлхэх үйлийн нэр б.(шилжсэн утга) дэмжлэг тусламж) тогтмол цагт тэнгис далайн усны төвшин нэмэгдэх явдал.
түлхээн [нэр үг] далайн ус түрж тэлэх үзэгдэл шахцалдаан, түлхэлдээн.
түлхээс [нэр үг] түлхэх юм, хүчин зүйл (шилжсэн утга) юмыг хэвийн байдлаас хувирган өөрчлөхөд холбогдсон бусдын өдөөлт, турхиралт, хатгалга түлхээс үзүүлэх (ажил хэрэгт тус дэм өгөх), түлхээс хийх (хэрэг явдалд түлхэц өгөх, турхирах), түлхээс оруулах (үйл явдлыг өөрт ашигтайгаар эргүүлэхийн тулд элдэв явуулга хийх) (шилжсэн утга) бусдын дэмжлэг туслалцаа түлхээсээр албан тушаал ахих (нөлөө бүхий хүний дэмжлэгтэйгээр албан тушаал ахих) (шилжсэн утга) далдуур өгөх хээл хахууль.
түлш [нэр үг] гал түлэхэд зориулан бэлтгэсэн түлээ, аргал, мод, нүүрс зэрэг юм түлш хийх (а.зуух пийшин зэрэгт түлэхэд зориулан бэлтгэсэн зүйлээ хийх б.түлж болох зүйлийг түлш болгон хэрэглэх), түлш авах (түлэхэд хэрэглэх зүйлээ авах), түлш бэлтгэх (түлэх зүйлээ бэлтгэх), түлш түүх (түлж болохоор зүйл түүх), түлшинд хэрэглэгдэх юм (түлш болох юм), түлшийг дулааны аргаар боловсруулах (шатамхай түлшийг агааргүй орчинд дулааны аргаар задалж хатуу, шингэн, хийн байдалтай түүхий эд бүтээгдэхүүн гаргаж авах), хийн түлш (шатах хий), аргал түлш (хоршоо үг) (түлэхээр бэлтгэсэн зүйл), түлээ түлш (хоршоо үг) (түлэх юм), түлш ойрыг бодвол уулыг түш, ус ойрыг бодвол голыг дага (зүйр үг) (уул бараадвал түлшээр тасрахгүй, гол дагавал усаар гачигдахгүй) шатахуун.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.