Нэр үг

инээмсэглэл [нэр үг] инээмсэглэх үйлийн нэр, инээмсэглэх байдал.
иог [нэр үг] эртний энэтхэгийн шашин гүн ухааны үзэл санааны суурь дээр бий болсон хүний бие сэтгэхүйгээ захирах жолоодох арга, (сургаал үг)
иогурт [нэр үг] витамин ба жимс хольсон нэг зүйл тараг.
иод хими. [нэр үг] их төлөв тэнгис, далайн замгаас олборлон авдаг төмөрлөг, гялгар хар бараан өнгөтэй бодос, химийн язгуур махбод иодын дутагдал (анагаах ухаан) (иод багатай хөрс бүхий газар нутгийн малын мах, хүнсний ногоо хэрэглэсэн хүний биед бамбай булчирхай томрох, оюун санаа, ой тогтоолт муудах, бие бялдрын ба хөдөлгөөний гажиг саатал үүсэх зэрэг эмгэг) энэхүү бодосыг эмнэлэгт хэрэглэхээр спиртэд уусгасан уусмал иодын ханд (иод уусгасан ханд), шарханд иод түрхэх (шархыг иодоор арчих).
иодид хими. [нэр үг] иодот устөрөгчийн хүчлийн давс.
иодоформ [нэр үг] онцгой үнэр амттай, эмнэлэгт ариутгагч бодос болгон хэрэглэдэг, иод агуулсан нэг зүйл органик нэгдэл, гялбаа бүхий шар талст шар иод.
ионосфер [нэр үг] их хэмжээний ион болон чөлөөт электрон агуулсан агаарын дээд хэсэг, ионосферын радио долгионыг ойлгох ба шингээх чанар нь жилийн дөрвөн улирал, өдөр шөнөөс хамаарна.
иончлогч [нэр үг] ион үүсгүүр.
иот [нэр үг] хэлний дундуурх шүргэх й гийгүүлэгчийг тэмдэглэх латин үсгийн (нэр үг)
иприт [нэр үг] гичийн хий.
ир [нэр үг] мэс, зэвсгийн юмыг зүсэх, хэрчих, огтлох, хагалах хурц зүйл сүхний ир (сүхний хагалах, хэрчих хурц ирмэг), хадуурын ир (хадуурын өвс зэргийг хадах хяргах этгээд), хутганы ир (хутганы огтлох, зүсэх этгээд), ир байр хуучир. (тулаанд бэлтгэх дайны жагсаал, тэргүүн эгнээний хориглолт), ир мохох (юмны ир элэгдэж муудах), ир мярах (хайч, хутга зэргийн торгон ир орох), ир харих (ир мохох), ир тохируулах (мэс зэвсэг хуруулах), ирээ идэх (хайчны дэглий чангадаж, солби нь хэтэрснээс ирээ зажлан, хайчилж болохгүй болох), торгон ир (туйлын хурц ир), ир мөр (хоршоо үг) (ир болон ирийн ар этгээд), хутганы ирэн дээр (аюулд тулах, хүрэх) юмны илтэс, нимгэн хэсэг (шилжсэн утга) хүн, амьтны ид, чадал, зориг ир мохох (ааг омог, зориг зүрх нь мохох), ир мятрах (ир мохох), ир нэмэх (зориг чадал нэмэх), ир харих (хүч чадал доройтож муудах), ир суух (зориг чадал нэмэгдэх), ир чадал (хоршоо үг) (ааг омог, хүч чадал) дур хүсэл, сонирхол ир дарах (хорхойгоо дарах), ир орох (дур хүсэл орох), ир суух (ханалыг мэдэх болох), ир нь ханах (хорхой нь дарагдах, сэтгэл ханах).
ир [нэр үг] цавууны ир (наалдаа, лагшин юм).
иран [нэр үг] дундад азийн нэгэн улсын нэр мөн улсын голлох үндэстний (нэр үг)
ирвэс [нэр үг] (амьтан судлал) мийнхэн овгийн, см урт биетэй, см урт сүүлтэй, сүүгээр бойжигч махчин араатан цоохор ирвэс (цайвар саарал дэвсгэр өнгөн дээр жижигхэн дугуй бараавтар толбо бүхий цоохор зүстэй, сүүгээр бойжигч махчин араатан), шар ирвэс (биеийн нь шаравтар дэвсгэр өнгөн дээр зоос мэт бидэртэй нэг зүйл ирвэс), ирвэс барс (хоршоо үг) (мийн овгийн хүчирхэг махчин араатнууд) ирвэсийнхтэй адилавтар ирвэсэн ногоон нүд (эргэлдсэн ногоон нүд), ирвэсэн чих (ургамал судлал) (хортой боловч хатмагцаа хоргүй болдог, хатааж гурил болгон хүнсэнд хэрэглэдэг).
иргүүл [нэр үг] юмны гэдрэг эргүүлэн нугалсан өнцөг, мөр авдарны иргүүл (авдарны илүү гарсан мөр), ваарны иргүүл (ваарны эргэсэн амсар), ширээний иргүүл (ширээний тавцангийн булан, өнцөг) байлдаанд жагсаалаас гарч тулалдах хүн ирүүл иргүүлд гарах (ирүүлд гарах).
иргэвч [нэр үг] иргүүл, эргэвч.
иргэд [нэр үг] иргэний олон тоо олон иргэн иргэдийн төлөөлөгчдийн хурал (нутгийн өөрөө удирдах ёсыг төрийн удирдлагатай хослуулах үндсэн дээр нутаг дэвсгэрийнхээ эдийн засаг, нийгмийн амьдралыг бие даан зохион байгуулах засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгжийн удирдлагын тогтолцоо), ард иргэд (хоршоо үг) (олон иргэн).
иргэн [нэр үг] хууль. тухайн улсын байнгын хүн амын тоонд багтах бөгөөд үндсэн хуулиар олгосон бүх эрхийг эдлэх эрхтэй, үндсэн хуульд заасан бүх үүргийг биелүүлэх үүрэгтэй этгээд монгол улсын иргэн (монгол улсын уугуул оршин суугч), иргэний гэр бүлийг бүртгэх газар (иргэний гэрлэлт, салалт зэргийг бүртгэх байгууллага), иргэний үнэмлэх (аль улсын харьяат болохыг нь баталсан баримт бичиг), иргэний үүрэг (тухайн улсын уугуул оршин суугчийн хуулийн хүрээнд биелүүлэх ёстой үүрэг), иргэний хууль (иргэдийн хоорондох хөрөнгийн болон хөрөнгийн бус харилцааг зохицуулах хууль), иргэний эрх (тухайн улсын уугуул оршин суугчийн хуулийн хүрээнд эдлэх эрх), ард иргэн (хоршоо үг) (ард түмэн) хүн ардын хүндэтгэл нэр монгол иргэний ёс заншил (монголын ард түмний ёс заншил), иргэний дайн (улс орны доторх зэвсэгт тэмцэл) цэргийн биш хүн ард иргэний агаарын тээвэр (хүн ардад үйлчлэх агаарын тээвэр), иргэний байгууллага (цэргийн биш үйл ажиллагаа эрхэлдэг байгууллага) хуучир. улс, аймаг найманы улс иргэнийг алтайн өлгийд мохоож цөлийг эрхэндээ оруулж авав. монголын нууц товчоо, улс иргэн (хоршоо үг) (төр, олон түмэн).
иргэн [нэр үг] иргэн улс хуучир. (хятад, дундад улс).
иргэншил [нэр үг] аливаа нэг нийгэмлэгийн эдийн болон оюуны соёлын цэцэглэл, нийгмийн хөгжлийн төвшин соёл иргэншил (хоршоо үг) (эдийн болон оюуны соёлын цэцэглэл, нийгмийн хөгжлийн төвшин).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.