Нэр үг

даалга [нэр үг] даалга үсэг (хэл шинжлэл)(төвд бичгийн дуудлагагүй үсэг).
даалгавар [нэр үг] хийж гүйцэтгүүлэхээр тушааж өгсөн үүрэг даалгавар авах (бие даан гүйцэтгэхээр үүрэг авах), даалгавар биелүүлэх (үүргийг ёсоор гүйцэтгэх), хариуцлагатай даалгавар (чухал даалгавар), хатуу даалгавар (заавар журмыг чанд баримтлан гүйцэтгэх даалгавар), хэцүү даалгавар (биелүүлэхэд төвөгтэй, хүнд даалгавар), үүрэг даалгавар (хоршоо үг) (гүйцэтгэхээр хариуцан авсан ажил, амлалт) (бие даан хийх дасгал) даалгавар өгөх (бие даан хичээллэх үүрэг өгөх), даалгавар хийх (сурагч гэрийн даалгавар хийх, дасгал ажиллах), гэрийн даалгавар (гэртээ хийх дасгал ажил), зуны даалгавар (суралцагчдын зуны амралтаараа хийх ажил), захиа даалгавар (хоршоо үг) (заавал дагаж мөрдөхийг сануулан хэлсэн захиас).
даалгагч [нэр үг] даалгавар өгөгч бусдын бүрэн туслалцаатайгаар аар саар төлбөрөө төлүүлэгч.
даалиар [нэр үг] даалин адил хийцтэй жижиг сав хөөрөгний уут даалин.
даалимба [нэр үг] нэгэн зүйл хөвөн нэхмэл бөс зузаан даалимба (бүдүүн утсаар нэхсэн даалимба), хятад даалимба (нанхиад оронд нэхсэн даалимба), даалимбан тэрлэг (даалимбаар хийсэн нимгэн дээл), даалимба даавуу (хоршоо үг) (эгэл жирийн бөс).
даалимбуу [нэр үг] даалимба.
даалин [нэр үг] элдэв ганзагалааны зүйл агуулан эмээлийн араар даруулахад зориулан булигаар, хөм, зузаан бөсөөр хийсэн, дундаа амсартай, хоёр талд нь юм агуулах том богц ачмаг даалин тохох (даалинг унаа, морь малын хоёр тал руу тэнцүү унжуулан бөгтөргөх), даалинд хийх (даалигнах), даалингаа ганзагалах (даалинг эмээл дээгүүр бөгтөргөн ганзаганд бэхлэх), даалингийн үдээс (даалингийн амыг үдэж боох уяа дээс), булигаар даалин (булигаар ширээр хийсэн даалин), даалин хацар (хүүхдийн цүлхийж унжсан махлаг том хацар) хөөрөг агуулах торгомсог эдээр хийсэн уут даалиар жижиг даалин (бага хэмжээний даалин), хоргой даалин (хоргойгоор хийсэн даалин), хөөрөгний даалин (дотор нь хөөрөг хийж агуулах даалин уут), даалин сав (хоршоо үг) (богц сав), далдын далд, даалингийн ёроолд (цэцэн үг) (маш нууц, хүн олохгүй газар байгаа).
даалин [нэр үг] даалимба даалин нуруу хатгах (даалимбын ар адил завсаргүй жишүү хээ гарган хатгамаллах).
даалт [нэр үг] даах үйлийх үр дүнг заасан нэр хүнд хүчрийг тэсвэрлэх чадвар, даац даалт сайтай (даацтай, бядтай), даалт сайтай машин (ачаа ихээр ачих боломжтой, хүнд даацын машин).
даалт [нэр үг] зүсэх, хэрчих, хөрөөдөх багажийн чадамж даалт сайтай (хурц иртэй), даалт муутай (мохоо иртэй).
даалт [нэр үг] баталгаа, хариуцлага батлан даалт (хэрэгтнийг ар гэрийнхэн, итгэлтэй хүний хариуцлагад хүлээлгэн өгөх үйл), бие даалт (а.бусдын хараат бус аж төрөл б.өөрөө хийж гүйцэтгэх ажил), даалтын хугацаа (хэн нэгнийг батлан даалгаж өгөх, дааж хариуцах хугацаа).
даалуучин [нэр үг] даалуугаар наадахдаа сайн даалуучин залуу (даалуу тоглох дуртай, даалуу тоглохдоо сайн залуу) даалуу урладаг хүн.
даам [нэр үг] хувцасны халаас.
даамал [нэр үг] ямар нэгэн ажил хэргийг хариуцан хамаарагч хүн агтны даамал (адуу малын ажил хариуцсан хүмүүсийн ахлаач), барилгын даамал (барилгын ажлыг удирдагч), жасын даамал (жасын хэргийг хариуцагч), жингийн даамал (аян жин тээхэд толгойлон удирдах хүн), өртөөний даамал (улаа, замын өртөө хариуцсан ахлагч), соёлын сангийн даамал (соёлын сангийн гүйцэтгэх захирал), харуулын даамал (харуул манааны ажлыг хариуцан ахлагч), дарга даамал (хоршоо үг) (удирдах ажилтан, дээд тушаалтан).
даамж [нэр үг] дааж байгаа байдал, даах чанар базаахгүй хүчин зүйл улам лавширч газар авах хувь.
даамжрал [нэр үг] өвчин эмгэг архагшин хүндрэх үйлийн нэр даамжрал болох (үгдрэх, хүндрэх), өвчний даамжрал (өвчин эмгэг хүндрэх, өвчлөл газар авах байдал) хүчтэй болох, чангарах, ширүүсэх үйлийн нэр зудын даамжрал (зудын хохирлын нэмэгдэл) гаж буруу суртал газар авах нь, зүй бус зүйл улам гаарах нь.
даамчин [нэр үг] даам сайн тоглодог хүн даамчин охин (даам байнга сайн тоглодог охин) даамын спортын тамирчин даамчин болох (даамын мэргэшил эзэмших, даамын спортоор дагнан хичээллэх).
даар [нэр үг] голын жавар, хүйт.
даарь [нэр үг] морь, малын нуруу зэргийн нухагдан гарсан яр шарх, идээ бээр адууны даарь (адууны нуруу холгогдсон яр шарх), даарь болох (морь, малын холгогдсон яр, шарх давхайж зузаарах), даахь нь унахгүй, даарь нь ховхрохгүй (зүйр үг) (эцэнхий, ядмаг), даарин дээр нь давс нэмэх (зүйр үг) (байдлыг улам муутгах) хир буртаг, хөлс шороо нэвчин дагтаршсан зүйл тохмын даарь (тохмонд морины хөлс нэвтэрч, даг болсон нь), даг даарь (хоршоо үг) (хир буртаг).
даасан цэрэг хуучир. [нэр үг] (чин улсын үеийн манж, монгол морьт хуяг), хариуцан даах (бүрэн хариуцан гүйцэтгэх), хичээл даах (а.нэг хичээлийг дагнан заах б.бусдын хичээлийг нь хариуцан явуулах) аливаа үйлээс гарах үр дагаврыг өөрөө хариуцах араа даах (хойчийн үр дагаврыг хариуцах), гуанзанд даах (бусдын хоолны мөнгийг хариуцан төлөх), хоол даах (хоол ундыг хариуцах), сүүлчээ даах (араа даах), эцсээ даах (хойчийн үр дагаврыг бүрэн хариуцах).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.