Дайвар үг

хөвхөс [дайвар үг] хөвхгөр зөөлөн зузаан юм гэнэт хөвхийгөөд болих байдал хөвхөс хөвхөс хийх (хөвхгөр юм үе үе хөдлөх).
хөндлөөш [дайвар үг] хөндлөн тийш.
хуу [дайвар үг] нэгмөсөн, дуустал, бүгдийг нь хуу барах (бүгдийг дуусгах), хуу хамах (бүгдийг хамах), хуу шавхах (эд зүйлийг дуустал шавхах), хуу татах (угз татах, ховх татах).
хэгз [дайвар үг] юмны өнгөн талын холтрох зулгарах байдал хэгз татах (хэгзэртэл, зулгартал татах, шалбалах).
хэзээд [дайвар үг] насад, ямагт, үргэлжид хэзээд бодогдох (үргэлж бодогдох), хэзээд бэлхэн (үргэлжид, цаг ямагт бэлхэн).
хэрхэвч [дайвар үг] яавч хэрхэвч болохгүй (яавч болохгүй), хэрхэвч чадахгүй (яавч хийхгүй), хэрхэвч няцахгүй (хэзээ ч ухрахгүй).
хэрхэн [дайвар үг] яаж хэрхэн төллүүлэх (яаж малаа төллүүлэх) хэрхэн гэртээ харих (яаж өөрийн гэртээ очих) ямар гэх санаа.
хяв [дайвар үг] хиав.
цаагуур [дайвар үг] холуур, алсуур цаагуур суух (а.юмны цаад талаар суух б.холуур суух), цаагуур явах (алсуур явах), цаагуур наагуур (хоршоо үг) (хол, ойр), нарнаас наагуур, надаас
цаад [дайвар үг] наад гэдгийн эсрэг утга, чанад цаад буланд (тэртээ буланд), цаад талд (тэртээ талд), наад цаад (хоршоо үг) (а.урд хойд тал б.(шилжсэн утга) учир начир) ойрхон байгаа цаад залуу (дэргэд байгаа залуу).
цаадар [дайвар үг] уржигдарын цаад өдөр.
цаадах [дайвар үг] цаад талд байгаа цаадах уул (давхарласан олон уулын цаад талд, холхон байгаа уул), голын цаадах (голын цаана байгаа).
цаана [дайвар үг] наана гэдгийн эсрэг утга, чанад байшингийн цаана (байшингийн цаад талд), уулын цаана (уулын чанад), цаана наана (хоршоо үг) (а.юмны хоёр тал б.хол, ойр), наана цаана болгох (нааш цааш нь хөдөлгөх, тавих), наана цаана гэлцэх (ярианы үг, хэллэг) (хоорондоо маргалдах, хэрэлдэх), наана цаана болох (ихэд сандрах, самгардах), наана цааныг бодохгүй (юмны учир начрыг тунгаахгүй, бодлогогүй байдал), цаана нааныг мэдэх (учрыг мэдэх), наана цаанагүй (илүү дутуу зангүй) ойр биш, хол цаана байгаа (хол байгаа), хэдэн жилийн цаана (хэдэн жилийн хойно).
цаанах [дайвар үг] цаана байгаа, цаана буй гэрийн цаанах (гэрийн цаана байгаа), уулын цаанах (уулын цаана буй).
цаахна [дайвар үг] арай цаана, жишсэнээс арай хол цаахна байх (арай цаана байх), цаахна талд нь (нөгөө талд нь, холхон тавих).
цаахнуур [дайвар үг] цаахна талаар, арай цаагуур цаахнуур харайх (арай цаахна талаар харайх), цаахнуур явах (арай холуур явах).
цааш [дайвар үг] нааш гэдгийн эсрэг утга, чанагш цааш бай (чанагш, хол бай), цааш бол (эндээс холд), цааш болох (а.хол болох б.хойшлогдох, сунжрах хурал тавнаас цааш болох байх. (ярианы үг, хэллэг)), цааш бүү хэл (чанагш бүү хэл), цааш хандахцаашаа хандах (а.цааш хөдлөх, явах б.буруу харах в.(шилжсэн утга) урвах, тэрслэх г.(шилжсэн утга) буруу зам руу орох, буруудах), цааш харахцаашаа харах (а.буруу тийш харах б.(шилжсэн утга) буруу зам руу орох, тэрслэх в.(шилжсэн утга) нас барах), цааш хийхцааш нь хийх (а.нууж далдлах б.(шилжсэн утга) хулгайлах в.(шилжсэн утга) хүний амь насыг бүрэлгэх), цааш нь харуулах (а.чанагш хандуулах б.(шилжсэн утга) хүн, амьтныг алах, хороох), цааш яв (хол яв), цааш нааш (хоршоо үг) (чанагш нааш), нааш цааш (хоршоо үг) (а.урдуур хойгуур б.ийш тийш), цаашаа ч үгүй, наашаа ч үгүй (гацах) товлосон хугацаанаас хойш, дараа аравдаас цааш (арав хоносны дараагаар), маргаашаас цааш (маргааш өдрөөс хойш), үүнээс цааш (үүнээс хойш) өөр, бусад үүнээс цааш юмгүй (үүнээс өөр юмгүй) үйл үгийн захирах хүсэх төлөвийн ард орж хүч нэмэгдүүлэх, шургуу шаардах утга илэрхийлнэ тогловол тоглог цаашаа (тогловол тоглог яадаг юм), үхэг цаашаа (үхвэл үхэг, яавал яаг), хэлэг цаашаа (яршиг төвөг хэлэг), яваад үзэг цаашаа (яршиг, явна биз).
цаашид [дайвар үг] хойшид, хожим цаашид анхаарах зүйл (үүнээс хойш анхаарах зүйл), цаашид санах (хожим санах), цаашид тэвчихгүй (үүнээс хойш тэвчихгүй).
цоо [дайвар үг] нэвт цоо буудах (нэвт буудах), цоо харвах (үзүүртэй зүйлээр нэвт харвах), цоо хатгах (нэвт хатгах), цоо цохих (нэвт цохих, цоорхой болтол цохих), цоо ширтэх (цоргитол ширтэх, хүнийг айхтар ажиглан харах).
цочир [дайвар үг] гэнэт, цочмог цочир өвдөх (өвчин цочмог хөдлөх), цочир хүйтрэх (гэнэт хүйтрэх).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.