Дайвар үг

намаржин [дайвар үг] намрын турш намаржин архидаад, өвөлжин үрчийнэ (зүйр үг) (намар цагт бэлтгэлээ базаагаагүйн улмаас өвөл нь хохирол үзэж, царайгаа барайлгах).
насад [дайвар үг] насан турш насад гомдох (насан туршдаа гомдох), насад жаргах (бүх насаараа жаргалтай амьдрах).
нил [дайвар үг] бүгд, тэр аяараа нил ногоорох (тэр аяараа ногоорох).
ноднин [дайвар үг] энэ жилийн өмнөх жил буюу өнгөрсөн жил ноднин өвөл (өнгөрсөн өвөл).
нолго [дайвар үг] гэнэт, маш их нолго баяжих (гэнэт маш их баяжих), нолго чанах (их удаан чанах), нолго дэлсэх (а.үлдээлгүй, бүгдийг идэх б.(шилжсэн утга) худал хэлэх).
нөгөөдөр [дайвар үг] маргаашийн дараах өдөр нөгөөдөр өдрийн нүүрийг үзэх (маргаашийн дараах өдөр болохыг хүлээх), маргааш нөгөөдөр (хоршоо үг) (дөчин найман цагийн хоорондох хугацаа).
нулга [дайвар үг] тухайн үгийнхээ утгыг эрчимжүүлэх үг нулга норох (шалба норох), нулга цохих (цөмөртөл нь хүчтэй цохих).
нэвт [дайвар үг] цаад талд нь гартал нэвт буудуулах (буудсан сум уг зүйлийг цоолон цаад талд нь тусах), нэвт үлээх (салхи хувцас болон хаалтыг нэвтлэн үлээх), нэвт харах (а.халхалж байгаа юмны завсраар цаана байгаа зүйлийг олж харах б.(шилжсэн утга) хэрэг явдлыг бүрэн гүйцэд ажиглаж мэдэх), нэвт хатгах (хутга, зүү зэргийн үзүүр хатгасан зүйлийг цоолон гарах) бүрэн норох бороонд нэвт цохиулах (бороонд шалба норох), нэвт шувт (хоршоо үг) (саад болох зүйлгүй, шууд) дайран өнгөрөх сайтар ойлгох, ухах нэвт мэдэх (сайтар мэдэх).
нэгмөсөн [дайвар үг] нэг дор, хамтад нь нэгмөсөн хийх (нэг дор таслалгүй хийх), нэгмөсөн хураах (нэг дор нь бөөгнүүлэн хураах) туйлбартай, бүрмөсөн нэгмөсөн явах (бүрмөсөн явах), нэгмөсөн шийдэх (эргэж буцалтгүйгээр шийдэх).
нэгэнт [дайвар үг] эргэлт буцалтгүй, дахилтгүй аль хэдийн нэгэнт оройтчихох (хоцрох нь тодорхой болох), нэгэнт явах (эргэлт буцалтгүй явах), нэгэнт дурдсан (аль хэдийн дурдсан), гэрээний хугацаа нэгэнт дуусах (гэрээний хугацаа аль хэдийн дуусах), нэгэнт сэтгэлээ өгөх (хайртай болчихох).
нэлдээ [дайвар үг] тэр аяараа, бүгд нэлдээ цасанд хучигдах (тэр аяараа, нийтдээ цасанд дарагдах).
нэлэнхийдээ [дайвар үг] нэлдээ, тэр аяараа нэлэнхийдээ усанд автах (усны үерт бүгд дайрагдах, өртөх).
нэн [дайвар үг] улам, асар, маш, тун нэн анхаарах (ихэд анхаарах), нэн даруй (тун хурдан, төдхөн), нэн хүнд (их хэцүү) бүр, бүр ч нэн ялангуяа (бүр ялангуяа), нэн түрүүнд (юуны өмнө).
нэт [дайвар үг] урьдахаасаа улам дордсон нь хаврын хүйтэн өвлөөсөө нэт болох (хавар өвлөөсөө илүү хүйтэн байх).
нээрэн [дайвар үг] нээрээ, үнэн.
нээрээ [дайвар үг] үнэхээр, чухам үнэн нээрээ хэлсэн (үнэн хэлсэн), нээрээ явсан шүү (явсан нь баттай үнэн шүү), худалч хүний нээрэн олон, хуурамч хүний хөөрхий олон (зүйр үг) (худал, хуурмаг зүйлийг үнэн болгохын тулд дахин дахин давтах).
нялт [дайвар үг] зөөлөн дотортой зүйлийн дарагдаж, бутарч няцарсан байдал нялт буух (ямар нэгэн зүйлийг гэнэт хүчтэй цохиж бяцлах), нялт дарах (зөөлөн дотортой зүйлийг бяцарч няцартал нь дарах).
нялц [дайвар үг] хүнсний ногоо, жимс муудан нялцгар нойтон болох нь бяц, хэмх шалз, няц махыг нялц чанах (махыг шалзартал чанах).
няц [дайвар үг] хөндий хатуу юмны бүхлээрээ хотойж хонхойх, бяцарч хэмхэрсэн нь няц цохих (няцарч бяцартал нь хүчтэй цохих), хөх няц болох (ямар нэгэн зүйлд цохигдон няцарч хөхрөх), бяц няц (хоршоо үг) (бяцарч хэмхэрсэн нь), бяц няц гишгэх (хүчтэй гишгэн хэмхлэх).
огоо [дайвар үг] огт, ер огоо танихгүй хүн (огт танихгүй хүн), огоо үзээгүй, сонсоогүй юм (огт дуулж сонсож, үзэж байгаагүй зүйл), огоо санахгүй (огт санахгүй) маш, үлэмж, бүр огоо сайн (маш сайн), огоо тийм (үнэхээр тийм) тухайн цаг хугацааны турш, үргэлж огоо дагах (үргэлж дагах), огоо өдөр (өдөржингөө, өдрийн турш).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.