Анагаах ухаан

саажил [анагаах ухаан] булчинт эрхтэн мэдрэлийн саатлаас болж агших, хөдлөхөө болих эмгэг.
саажих [анагаах ухаан] саа өвчин тусах, саа дайрах.
саатах [анагаах ухаан] саа өвчин тусах хүүхэд саатах (хүүхэд саа өвчинд нэрвэгдэх).
савханцар [анагаах ухаан] савх мэт хэлбэр дүрс бүхий нян сүрьеэгийн савханцар (сүрьеэ өвчний нян).
сувилагч [анагаах ухаан] эмчид туслан, өвчтөнийг сувилан асрах мэргэжилтэй хүн сувилагч болох (мэргэжлийн сургуулийг нь дүүргэн сувилагчийн ажил хийх), сувилагч хийх (сувилагчийн ажил хийж гүйцэтгэх), ээлжийн сувилагч (тодорхой цагаар ээлжлэн солигдох сувилагч), сувилагч асрагч (хоршоо үг) (өвчтөнийг асрах, сувилах үүрэг бүхий хүн), эмч сувилагч (хоршоо үг) (өвчтөнг эмчлэх, сувилах мэргэжилтэй хүн).
сугаруус [анагаах ухаан] хөлсний булчирхайн өвчин.
сульдаа [анагаах ухаан] д витамин дутагдахад үүсэх эмгэг.
сүрьеэ [анагаах ухаан] уушиг, яс зэрэгт тусах халдварт өвчин сүрьеэгийн больниц (сүрьеэ өвчнийг эмчлэх эмнэлэг), уушигны сүрьеэ (уушгинд тусах сүрьеэ), ясны сүрьеэ (ясанд тусах сүрьеэ).
томуу [анагаах ухаан] амьгалын замын цочмог халдварт өвчин томуу хүрэх (томуугаар өвдөх), хамрын томуу (хамрын ханиад), уушгины томуу (уушги үрэвсэх өвчин), ханиад
улаанууд [анагаах ухаан] биеэр улаан биж рүү туурах хүүхдийн халдварт өвчин.
умруу [анагаах ухаан] эр хүний бэлгэ эрхтэний шамрааны арьс үрэвсэж шамрахгүй болж хавдах өвчин.
унадаг өвчин [анагаах ухаан] (залуу насанд шалтгаан тодорхойгүй эхэлдэг, даамжрах явцтай, сэтгэцийн архаг өвчин), муужран унах (ухаан алдан унах), унах тусах (хоршоо үг) (а.унах өвчтэй болох б.бүдчих, ойчих) өвс, модны навч цэцэг зулгарах навч унах (навч модноосоо салах) нар, сарны шингэх ургах нарнаас унах нар хүртэл (өглөөнөөс үдэш хүртэл) унжсан үс) тусах сүүдэр унах (орой болох), нүүрэнд нь сүүдэр унах (а.нүүрэн дээр нь сүүдэр тусах б.(шилжсэн утга) царай барайх, баяргүй болох) навч цэцэг зэрэг ургамлын зулгарах модны навч унах (намар болж навч хатаж ховхрох) буурах, доошлох тасалгааны температур унах (тасалгааны температур доошлох, сэрүүн болох), мөнгөний ханш унах (мөнгөний ханш буурах) (шилжсэн утга) төрөх эхээс унах (эхээс төрөх), нэг эхээс унасан ах дүү (нэг эхээс төрсөн ах дүү), унасан газар угаасан ус (төрсөн нутаг, төрөлх эх орон), унасан газар угаасан ус аав ээж шиг ачтай (зүйр үг) (төрсөн газар аав ээж шиг эрхэм) (шилжсэн утга) хүний дээд эрхэт байр суурь, нэр төрөө алдах ба төрийн нурах албан тушаалаасаа унах (албан тушаалаасаа огцрох) (шилжсэн утга) хүний ажил үйлс бүтэлгүйтэх, урам зориг буурах ажил унах (ажил хэрэг бүтэлгүйтэх), сэтгэлээр унах (урам зориг буурах), шалгалтанд унах (шалгалтанд эс тэнцэх), тамд унах (а.энэ насандаа муу үйл хийсэн хүн хойд насандаа очдог газрын тухай шашны ойлголт б.(шилжсэн утга) зовлон эдлэх, ихэд шаналан тарчлах) (шилжсэн утга) гэмт хэрэг ба өр ширэнд орох хэрэгт унах (хэрэгт орох), өрөнд унах (өр төлбөрт орох) (шилжсэн утга) ашиг олох, ашиг гаргах (шилжсэн утга) шунах өнгөнд унах (үзэмж сайханд нь ихэд шунан дурлах).
ураг [анагаах ухаан] эхийн умайд өсч буй хүний үр ураг буруу байрлах (аарцагны зайд ураг орших хэвийн байрлал алдагдах), ураг бүтэх (ургийн ус гарсан юмуу жирэмсний хордлого, элдэв өвчний улмаас ураг, нярайн биед хүчилтөрөгч дутагдаж ургийн зүрх судасны ажиллагаа хямарч зүрхний цохилт, амьсгал зогсох), ураг унагахураг хөндөх (дутуу хөнгөжих), ураг хөндөх (а.дутуу хөнгөжих б.байгалийн бус жамаар эхийн умайд байх ургийг гадагшлуулах) ургийн ус (ургийн амьдрах орчин болж гадны нөлөөнөөс хамгаалдаг шингэн), ургийн эмгэг судлал (үр тогтохоос эхлэн хүүхэд төрөх хүртэлх үеийн ургийн эмгэгийг судалдаг эмгэг хүний бие судлалын салбар), ураг унагах (түүхэн үг, түүхийн нэр томьёо) (бие давхар эмэгтэйн урагийг унагахтай холбоотой харилцааг зохицуулж байсан монголын эртний хууль).
ургацаг [анагаах ухаан] хүн, амьтны биеэс товойж ургасан зүйл үү ургацаг (хоршоо үг) (хүн амьтны биед илүү ургасан зүйл).
уяман [анагаах ухаан] бактериар үүсдэг, нууц үе нь удаан үргэлжилж арьсанд нягт зүйл үүсч улмаар яршин бусад эд эрхтэнд халдварлан мэдрэлийн судлыг гэмтээдэг халдварт архаг өвчин, хулгана өвчин уяманы савханцар (шулуун болон тахирдуу мөлгөр үзүүртэй үрждэггүй, бүрээс үүсгэдэггүй, шилбүүргүй савханцар. ердийн тэжээлт орчинд ургадаггүй).
уямантах [анагаах ухаан] уяман өвчнөөр өвдөх.
үлд [анагаах ухаан] арьсанд задгай жижиг гүвдрүү загатнаж гараад улам тэлэн өргөжиж гэмтээдэг нэг төрлийн арьсны өвчин.
үрэвсэл [анагаах ухаан] (цочмог ба архаг явцтай, нэг юмуу олон үеийг хамарч үеэр улайж өвдөх, хөдөлгөөн нь хязгаарлагдах, хэлбэрээ алдах шинжээр илэрдэг өвчин), үений уут (үелсэн яс, холбогч шандас зэргийг бүрж үений хөндийг үүсгэдэг, дотроо тусгай шингэн агуулсан хальсан хүүдий), үений хөндий (үе тойрч байрлах үений уутны үүсгэсэн хөндий), үений шингэн (үений хөндийд байх, үелсэн яснуудын болон холбооснуудын үрэлтийг багасгах үүрэгтэй гулсамтгай шингэн), гарын үе (гарын нугарах хэсэг), нурууны үе (нугалмай), өвдөгний үе (өвдгөөр нугарах хэсэг), сээрний үе (сээр нурууны нугарах хэсэг), үе гишүү (хоршоо үг) (хүн амьтны биеийн нугарах тус тус хэсэг, үе мөч), үе мөч (хоршоо үг) (хүн, амьтны биеийн үет хэсэг, гар хөлийн хэсэг), үе мөчний өвчин (анагаах ухаан) (үе, мөч янгинаж хөндүүрлэн өвдөх, улмаар зүрхэнд дамжин ордог нэг зүйл өвчин).
үрэвсэл [анагаах ухаан] үрэвсэх үйлийн нэр, үрэвсэх явдал бөөрний үрэвсэл (бөөр идээ татан өвчлөх), уушгины үрэвсэл (хатгаа авах), архаг үрэвсэл (удаан хугацааны турш эдгэхгүй удсан үрэвсэл), хурц үрэвсэл (гэнэтийн хүндэрсэн үрэвсэл).
үрэвсэлт [анагаах ухаан] үрэвсэл бүхий үрэвсэлт өвчин (үрэвсэл бүхий өвчин).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.