Үйл үг

тэвдэх [үйл үг] яарч сандрах, бачимдах айж тэвдэх (айж сандрах, айж бачимдах), шалгалтанд тэвдэх (шалгалтанд сандрах, тулгамдах), сандрах тэвдэх (хоршоо үг) (а.айж цочсоноос учраа олохгүй байх б.ажил хэргийг гүйцэтгэхэд туршлагагүйн улмаас балмагдан мэгдэх), тэвдэхийн үед төрлийн сайн ялгарна, сандрахын цагт садны сайн
тэврэлдэх [үйл үг] харилцан бие биеэ тэврэх тэврэлдэн зогсох (нэг нэгнийгээ тэврэн зогсох), тэврэлдэн суух (нэг нэгнийгээ тэврэн суух).
тэврэх [үйл үг] юмыг өвчүү цээжиндээ тулган хоёр гараа зөрүүлж барих өвчүүгээ тэврэх (элгээ тэврэх), элгээ тэврэх (а.хоёр гараа элэгний тус газар зөрүүлэх б.(шилжсэн утга) зүгээр суух, залхуурах в.бээвийх бээцийх), элгээрээ газар тэврэх (а.ядарч зүдэрч тартагтаа тулах б.бусдад хууртан юу үгүй хоцрох) хүүхдийг өргөн авч цээжиндээ тулган барих хүүхэд тэврэх (хүүхдээ цээжиндээ наан барих) хүнийг хоёр гараар биедээ шахан барих араас нь тэврэх (ар нуруунд нь тулан, гараа зөрүүлэн тэврэх).
тэвхгэнэх [үйл үг] тэвхгэр юмны үргэлжлэн хөдлөх.
тэвхгэр [үйл үг] зузаан бөгөөд тэгш оройтой босоо дөрвөлжин тэвхгэр ачаа (машины тэвштэй ижил хэмжээтэй дээш өндөр ачсан ачаа), тэвхгэр хайрцаг (зузаан том хайрцаг), тэвхгэр ширээ (том өндөр ширээ), товхгор тэвхгэр (хоршоо үг) (зузаан, том, овор ихтэй) хүний бие бялдар өргөн, ханхгар тэвхгэр биетэй (мөр тэгш, цээж өргөнтэй) морь малын бие бялдар тарган, зоо дөрвөлжин тэвхгэр морь (тарган, зоо дөрвөлжин морь).
тэвхгэрдэх [үйл үг] хэтэрхий тэвхгэр байх, тэвхгэр учир тохиромжгүйдэх. тэвхдэх юмыг тэвхээр хөндийрүүлэх, сөхөх амсрыг нь тэвхдэх (юмны амсрыг нь тэвхээр онгойлгох), үүд тэвхдэх (үүд тэвхээр хөших) нумны хөвчийг хөндлөвчинд торгоох юмыг гогцоонд нь хийж тээглүүлэх.
тэвхийх [үйл үг] тэвхгэр болох, дөрвөлжлөх, тэвхгэр харагдах бие нь тэвхийх (бие нь зузаарах, махлах), ном нь тэвхийх (ном тэвхгэр байдалтай харагдах).
тэвхлэх [үйл үг] юмыг дөрвөлжин болгож хэрчих, хуваах мах тэвхлэх (мах жижиг дөрвөлжин хэрчих), мод тэвхлэх (мод хэсэглэн хуваах), цай тэвхлэх (цай дөрвөлжлөн хуваах), эм тэвхлэх (эмийг тэвх хэлбэртэй болгох).
тэвхлэх [үйл үг] тэвхдэх нумын хөвч, хуур хөгжмийн чавхдас зэрэгт тэвх хавчуулж хөндийлөх тэвхээр торгоох, чагтлах үүдээ тэвхлэх (үүдээ тэвхээр хөших).
тэвхэлзэх [үйл үг] тэвхгэр юм байн байн хөдлөх хүн, малын хөдлөх, явах нь шаламгай байх тэвхэлзсэн өвгөн (хөнгөн, шаламгай хөдөлгөөнтэй өвгөн), тэвхэлзсэн явдалтай морь (хөнгөн, шалмаг явдалтай морь).
тэвхэрдэх [үйл үг] хэтэрхий тэвхгэр болох, тэвхгэр болж тохиромжгүйдэх.
тэвхэрлэх [үйл үг] хүүхэд багачууд, өндөр настан, өвчтөн зэргийг асран харгалзах.
тэвхэрлэх [үйл үг] юмыг тэвхгэр дөрвөлжин болгох, эмхэлж цэгцлэх, өөд нь татах.
тэвчих [үйл үг] бие, сэтгэлийг хориглож чадах, хүлцэх, юмыг тэсвэрлэн хүлцэж өнгөрүүлэх хүйтнийг тэвчих (даарах, хүйтэн юманд хайрагдах бэрхшээлийг дааж гарах), доромжлолыг тэвчих (бусдын доромжлолыг хүлцэн өнгөрүүлэх), зовлонг тэвчих (зовлон бэрхшээлийг бие, сэтгэлээ хатамжлан туулах), уурлахыг тэвчих (сэтгэл санааны тааламжгүй байдлаа царайд үл гаргах), амь тэвчих (а.хэн нэгнийг хөнөөхөөс зайлсхийх б.бусдын амийг егүүтгэх в.амь үл хайхрах) алдаа дутагдал, муу зуршил, шуналыг халж цээрлэх, огоорох архи тамхийг тэвчих (архи, тамхийг бүр хэрэглэхгүй болох), худал хэлэхийг тэвчих (худал хэлэхийг цээр хорио болгох), нүүр тэвчих (увайгүй явдал, ичгүүргүй явдал, эрээгүй явдал гаргахыг тэсвэрлэх) өөрийн юмаа хайрлаж гамнахгүй байж чадах авч үл тэвчих (авах сэтгэл хүрэхгүй байх, авч чадахгүй байх), өгч тэвчихгүй байх (өөрийн юмаа хайрлаад бусдад өгч чадахгүй байх) үл хүлээн авах зарлигийг тэвчих (зарлигийг үл хүндэтгэх, зарлигийг эс тоох) (шилжсэн утга) алах, үхүүлэх.
тэвчээрлэх [үйл үг] тэвчээр гаргах, хүлцэх тэвчээрлэж сурах (тэвчиж сурах, хүлцэж сурах) найр тавих.
тэвчээрлэх [үйл үг] гуталд тэвчээр хийх, юманд тэвчээр барьж оёх.
тэвшлэх [үйл үг] тэвшинд хийх мах тэвшлэх (мах тэвшинд ачих) (шилжсэн утга) цадталаа идэх, хэт их идэх.
тэвээрэх [үйл үг] морь малын таргалах мал тэвээрэх (мал хүч тарга орох), хонь тэвээрэх (хонь тарга хүч орох) бие махбод чийрэгжин тэнхрэх (шилжсэн утга) хүний аж амьдрал дээшлэх, сайжран өөдлөх.
тэгдгэлзэх [үйл үг] тэгдгэр юм байн байн хөдлөх.
тэгдгэнэх [үйл үг] тэгдгэр юмны үргэлжлэн хөдлөх тогдгонох.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.