Үйл үг

ташуурах [үйл үг] эрх мэдэл, эд хөрөнгөндөө бардамнан сагсуурах жаргал цэнгэлийг хэт эдэлснээс зан суртахуун эвдрэх жаргалдаа ташуурах (жаргалдаа хэт даврах, жаргал даахгүй байх) эрхэм тансаг идээ ундаанд шунаж хэтрүүлэх буруу зүйлд итгэн дагах.
ташуурдах [үйл үг] ташуураар гуядах, жанчих ташуурдан хөөх (ташуураар зодож цохин хөөх), морио ташуурдах (морио ташуураар гуядах) хуучир. гэмтэн буруутныг шийтгэх, залхаан эрүүдэх.
таягдах [үйл үг] таягаар жанчих хөл рүү нь таягдах (хөл рүү нь таягаараа жанчих) (шилжсэн утга) зориуд хаях, гээх, орхих таягдаж орхих (бүрмөсөн орхих), таягдан хаях (бүрмөсөн хаях, орхих).
таяглах [үйл үг] таяг тулах, таяг тулж явах.
театрчлах [үйл үг] театрын жүжиг болгох театрчилсан тоглолт (театрын жүжиг болгон найруулсан тоглолт).
техникжих [үйл үг] техниктэй болох, техникээр хангах.
тиглэх [үйл үг] тиг хэмжээнд оруулах.
тийздэх [үйл үг] лацдах, тамга тэмдэг дарж битүүмжлэх.
тийлэх [үйл үг] морь малын хэвэл татах, харцага шувуу зэргийн сойгдох, уйсах.
тийрэх [үйл үг] тэмээ, үхэр зэрэг амьтны хойд хөлөөрөө өшиглөх үнээ тийрэх (үнээний муухай ааш хөдлөн хүн, амьтныг хойд хөлөөрөө өшигчих) хүн хөлөө нугалж байгаад хүчтэй жийх гэдэс рүү тийрэх (гэдэс рүү хөлөөрөө хүчтэй жийх) буу буудах, онгоц нисэх, хөөрөх зэрэгт гэдрэг хүчтэй ёврох, хүчтэй түлхэх буу тийрэх (бууг буудахад арагш хүчтэй ёврох), хөдөлгүүр тийрэх (хөдөлгүүр хүчтэй түлхэх) (шилжсэн утга) мал амьтан тохьгүй нөхцөл байдалд шаналан тарчилж өвөрмөцөөр авирлаж аяглах тэмээ тийрэх (их халуунд шүүслэг, хүчтэй ногоо идсэн тэмээний гэдэс дүүрч шаналан унгаж аахилж янцаглан зөөлөн газар дээр болон үнсэн дээр хөрвөөн тарвалзах), буга гөрөөс тийрэх (ялаа шумуулд хатгуулж ээрүүлж тарчилсан буга гөрөөс сүүдэр, ус, ширэнгэд шургаж дэвхцэж цовхчин байж ядах) (шилжсэн утга) хүн, амьтны гэдэс дүүрэх гэдсээ тийртэл идэх (гэдсээ дүүртэл идэх).
тийчигнэх [үйл үг] тийчлэх.
тийчих [үйл үг] байн байн тийрэх (шилжсэн утга) байж ядах, тогтож ядах.
тийчлэх [үйл үг] хөлөөрөө байн байн тийрэх (шилжсэн утга) байж ядах, тогтож ядах (шилжсэн утга) бага хүүхэд дураараа аашлах, зөрүүдлэх.
тийших [үйл үг] тийш буй.
тийшлэх [үйл үг] тийш болох, тийш явах.
титэмлэх [үйл үг] хааныг ширээнд нь залж титэм өмсгөж ёс гүйцэтгэх.
титэмнэх [үйл үг] титэмлэх.
товгонох [үйл үг] товгор юмны үргэлжлэн хөдлөх.
товгордох [үйл үг] хэтэрхий товгор болох, товгорын учир тохиромжгүйдэх товгордож харагдах (тухайн зүйл хэтэрхий товгор болж харагдах).
товгортох [үйл үг] товгортой болох.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.