Үйл үг

мятрах [үйл үг] багажны ир, үзүүр шантрах хутганы ир мятрах (хутганы ир мохох) (шилжсэн утга) санаа зориг мохох ажил хийхээс зүрхшээх ажлаас мятрах (ажил хийхээс халган зүрхшээх), айж мятрах (ямар нэгэн зүйлээс айж халгах), зүрх мятрах (санаа зориг мохон халшрах), оволзсон галаас ч мятрахгүй, оломгүй уснаас ч буцахгүй (зүйр үг) (зоригтой дайчин байдал).
наагуурдах [үйл үг] дэндүү наагуур болох, наагуур байгаа учир зохисгүйдэх (шилжсэн утга) ажил хэрэгт хэтэрхий хөнгөн, хуумгай хандах наагуурдан ташаарах (хайнга хандан эндүүрэх).
наагуурлах [үйл үг] юмыг хөнгөн, хуумгай авч үзэх, үйлдэх наагуурлах маягтай байх (хэрэг явдалд хөнгөн хуумгай хандах байдал гаргах).
наадамдах [үйл үг] наадам үзэх, наадамд явах наадамдахаар явах (наадам үзэхээр явах) тоглон
наадах [үйл үг] тоглох, зугаацах наадах дуртай (тоглох дуртай), бүжиглэн наадах (бүжиглэн цэнгэх), хөөцөлдөн наадах (бие биеэ барих гэж хөөцөлдөн тоглох), тонгочин наадах (үсэрч, харайн зугаагаа гаргах), наадах наргих (хоршоо үг) (зугаацан цэнгэх), тоглох наадах (хоршоо үг) (янз бүрийн тоглоомоор зугаацах), эрхлэх наадах (хоршоо үг) (тоглон зугаацах), салхи наадах (салхи үлээх), зоосоор наадвал хөрөнгөө барна, жолоогүй явбал хүндээ барна (зүйр үг) (зугаа цэнгэл их хөөцөлдвөл амьдралд халтай), наадахыг наад, надаар бүү наад, тоглохыг тогло, толгойгоор бүү тогло (зүйр үг) (хүүхдийн тоглоом хэтрэх хэрэггүй), наадаж байсаар насаа барна, наргиж байсаар цагаа барна (зүйр үг) (наадам тоглоом ихэдвэл амьдралдаа хийж бүтээсэн зүйлгүй өнгөрнө) бусадтай үгээр шоглолцох, тоглоом тохуу хийх наадаж хэлсэн үгнээс зайл, нарийн орсон хураас зайл (зүйр үг) (тоглоом тохуу ч эцэстээ муу үр дүнд хүрнэ) баяр цэнгэл хийх сайхан наадав уу (сайхан цэнгэв үү).
наалдангирах [үйл үг] наалданги болох шороо наалдангирах (шороо наалданги болох).
наалдангиртах [үйл үг] наалданги шинж тэмдэг илрэх.
наалдангирших [үйл үг] наалданги шинжтэй болох бохь наалдангирших (бохь наалдамтгай шинжтэй болох).
наалдах [үйл үг] юманд нягт барьцалдан тогтох наалдан хатах (барьцалдан хатах), наалдан тогтох (барьцалдан тогтох), наалдан шир (маш сайн наалддаг нэг зүйл цавуу), наалдах нагтах (хоршоо үг) (зууралдан салахгүй байх) юманд шахаж тулж барих, түших наалдан барих (шахаж барих), наалдаж зогсох (ямар нэгэн зүйлийг налж зогсох), үзэж алдаж, үсэрч наалдах (хамаг хүчээрээ үзэлцэх) (шилжсэн утга) ойр дотно болох зорилгоор салахгүй байх наалдаад салахгүй байх (хаа явсан газарт нь ойртон дагах), нойтон хамуу шиг наалдах (салахгүй дагах), гүзээнд наалдсан дэлүү шиг, гөлмөнд наалдсан хавчуурга шиг (зүйр үг) (салахгүй дагах, үргэлж хамт явах).
наалинхайдах [үйл үг] хэтэрхий наалинхай ааш зан гаргах, наалинхайн учир тохиромжгүйдэх.
наалинхайрах [үйл үг] наалинхай зан байдал үзүүлэх.
наалинхайтах [үйл үг] наалинхай зан гаргах.
наамаллах [үйл үг] наамал урлах.
наанадах [үйл үг] хэтэрхий наана болох (шилжсэн утга)(ярианы үг, хэллэг) адаглаад, ядаж.
наах [үйл үг] юмыг өөр хооронд нь барьцалдуулан тогтоох цавуугаар наах (цавуугаар хооронд нь барьцалдуулах), зүйж наах (жижиг хэсгүүдийг өөр хооронд нийлүүлэн эвлүүлж барьцалдуулан тогтоох) (шилжсэн утга) юманд тулгаж нийлүүлэх цээжиндээ наах (цээжиндээ тэврэх) (шилжсэн утга) зусар бялдууч зан гарган долигох (шилжсэн утга) бусдад бурууг тохох хэрэг наах (хэрэг явдлын бурууг бусдад өгөх) (шилжсэн утга) ямар ч ажиггүйгээр худал ярих нааж өгөх (нүүр царайны хувиралгүйгээр худал ярих).
наашдах [үйл үг] хэтэрхий нааш болох.
наашлах [үйл үг] улам нааш болох, ойртох наашилж явах (ойртон дөхөх), гэдэс наашлах (цадах) юмны үнэ ханш буурах үнэ наашлах (үнэ буурах) илаарьших өвчин нь наашлах (өвчин эдгэрэх шинжтэй болох).
наашрах [үйл үг] нааш ирэх, ойртон дөхөх.
нааштах [үйл үг] нааштай болох нааштаж ирэх (хэрэг явдлын бүтэмж нааштай болох).
навсайх [үйл үг] навсгар болох навсайн буух (нэлмийх, навсгар болох), навсайх нэвсийх (хоршоо үг) (навсгар нэвсгэр болох).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.