Үйл үг

амжрах [үйл үг] амьдрах.
амиадах [үйл үг] нааш хандах, эедэж зөөлрөх, илаарших өвчтөний бие амиадах (өвчтэй байгаа хүний бие сайжрах) нэг чигт хандах, шуудрах хань татах, бараа болгох.
амиатах [үйл үг] чимээ амиа гаргах, цууриа гарах.
амилах [үйл үг] амь орох, сэргэж ухаан орох, сэхэх амилж босох (амь орон сэхэх), үхээд амилах (үхээд сэхэх) хаврын улирал эхэлж, амьд бодос сэргэх.
аминчирхах [үйл үг] бусдыг зөвхөн өөрийн үйл хэрэг, үзэл бодлын үүднээс ханддаг болгон дотночлон харьцах, аминчлах аминчирхан сонирхуулах (дотночлон сонирхуулах).
аминчлах [үйл үг] хоорондоо дотночлох, нууцлан харилцах аминчлан захих (дотночлон захих), аминчлан хэлэх (дотночлон хэлэх) хувийн болгох.
амирхах [үйл үг] аминчлан дотнолох хувиа бодож харамнах.
амлах [үйл үг] цохлон зааж авах, хэлсэндээ хүрнэ гэж биедээ үүрэг хүлээх буян амлаж, бурхан бүтээх (цэцэн үг) (ихэд бэлэн үг хэлж, алив үйлийг биедээ хүлээн авах) илүү цолтой бөх, өөрийн барилдах хүнээ нэрлэн сонгох бөх амлах (цолоор илүү бөх нь барилдах бөхөө сонгож авах) ам зөвшөөх, ам өгөх, тангараглах.
амлах [үйл үг] аманд хүргэх ам гаргах, амгүй юманд ам бүхий болгох (шилжсэн утга) ярих муу амлах (бэлгэ дэмбэрэлгүй юм ярих).
амлах [үйл үг] хөхтөн амьтны үр зулзага эхээ анх хөхөж эхлэх хурга амлах (хурга эхээ анх хөхөж эхлэх), хүүхэд амлах (хүүхэд хөхөө анх хөхөж эхлэх), эхийн сүүгээр амлах (эхийнх нь сүүг анх хөхүүлэх).
амлах [үйл үг] бөсийг энгийн хэмжээгээр нь дөрвөлжлөх торго амлах (торго дөрвөлжлөх), хоргой амлах (хоргой дөрвөлжлөх).
амлах [үйл үг] амсарлах, амсартай болгох, амсар хийх аяга амлах (аяганы амсарт чимэг хийх, мөнгөлөх), торх амлах (торхонд амсар хийх, цагариг хийж бэхлэх).
амлах [үйл үг] уулын амаар зорчих, уулын ам даган өгсөх.
амраах [үйл үг] биеийн алжаалыг тайлах биеэ амраах (биеийнхээ чилээг гаргах), морьдоо амраах (морьдоо өвслүүлэн услах), сүүжээ амраах (а.хэвтэж амрах б.ажил хийхгүй сул байх), ясаа амраах (амрах, биеэ зовоохгүй байх) тайтгаруулах санаагаа амраах (санаа сэтгэлээ тайвшруулах), сэтгэлээ амраах (зовлонгоо мартах).
амраглах [үйл үг] хайр дурлалаа илэрхийлэх, янаглах, хайрлах.
амрах [үйл үг] ажил хийлгүй байж, биеийн хүчийг сэргээх унтаж амрах (унтаж биеийн алжаалаа тайлах), яс амрах (а.аливаа ажил үйлийг хийж дуусах, салж амрах б.ажил хөдөлмөр хийхгүй байх) санаа сэтгэл тайвшрах, тайтгарах сэтгэл амрах (санаа сэтгэл тайвшрах) (шилжсэн утга) хэвтэх, унтах.
амсайх [үйл үг] амсгар болох, үүдэн шүд нь унах.
амсалзах [үйл үг] ярих, инээх зэргээр эмсгий шүдээ байн байн гаргах.
амсардах [үйл үг] амсрын ойр байх амсар дээрээс барих.
амсарлах [үйл үг] сав суулга зэргийн юманд амсар гаргах, өөр нэгэн юмаар амсар хийх малын ходоодны амсрыг модоор шорлон элэг сэмжээр боох (шилжсэн утга) муухай оёх.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.