Үйл үг

гярхайдах [үйл үг] хэтэрхий гярхай байдал гаргах.
гярхайлах [үйл үг] юмыг харангуутаа таньдаг байх.
гярхайрах [үйл үг] гярхай болох.
гярхайших [үйл үг] юмыг нарийн ажиглах дадал зуршилтай болох.
гясах [үйл үг] огцом чанга дуугарах.
дааварлах [үйл үг] шингэн зүйл гадаргууд аажмаар нэвчин гарч ирэх тос дааварлах (а.юмны өнгөнд тос ихээр тогтох, тос өнгөц нэвчих б.хөлс мэлчигнэх), ус дааварлах (а.газрын гүнээс ус нэвчин гарах б.савнаас ус нэвчин гарах), хөлс дааварлах (хөлс бурзайх) ямар нэг хатуу биетийн гадаргууд ус, чийг мөхлөгөөр тогтох, хөлрөх уур дааварлах (уурны усан дусал бөөгнөрөн тунарах) (шилжсэн утга) сэтгэлд бодол орох, юм санах хор дааварлах (хорт сэтгэл төрөх).
дааварлах [үйл үг] хүнд хүчрийг тэсвэрлэн чадах аян замыг дааварлах (аян замыг туулан гарах), хүйтнийг дааварлах (жавар, салхийг тэсвэрлэх).
дааварлах хуучир. [үйл үг] даавар ихдэх өвчин тусах.
даагалах [үйл үг] хэлхээт тоонын хурууны завсарт хоёр унийг хамтад нь холбож хэлхэх хоёр урт унийн толгой талд богино унь холбох даагалан өлгөх (бүтэн унинд богино унийг дагуулан холбох), унь даагалах (унийг даагалж холбох).
даагалах [үйл үг] маш дотно үерхэх, салалгүй найзлах хүүхэд даагалах (хүүхэд дотно үерхэх).
даагих [үйл үг] шингэн зүйлийн буцлан даргих сүү даагих (сүү хөөрөх), цай даагих (цай даргилан буцлах), даагих хуугих (хоршоо үг) (даргилан буцлах, буцлан дэврэх).
даагих [үйл үг] шуугин шаагих, дуу шуу болох, чимээ гарах хөнгөн хийсвэр загнах, хуугих,
даагих [үйл үг] морь малаар давхих, довтолгоход туурайн төвөргөөн хадах даагин одох (давхин одох), даагитал давхих (сүнгэнэтэл давхих, хурдлан довтолгох).
даажигнах [үйл үг] бусдыг басч доромжлон доог тохуу, даажин, тоглоом хийх, тохуурхах даажигнах дуртай хүн (егөө хүн, шогч хүн), хүнээр даажигнах (бусдыг тохуурхаж тоглох).
даалгах [үйл үг] ямар нэг зүйлийг гүйцэтгүүлэхээр үүрэг болгож өгөх ажил даалгах (зохих ажлыг гүйцэтгүүлэхээр үүрэг болгох), итгэн даалгах (чадна, бүтээнэ гэсэн бат итгэлтэйгээр үүрэг хүлээлгэх), хийхийг даалгах (хийхийг үүрэг болгох) бусдын хүч чадал, хөрөнгө чинээнд дулдуйдан хариуцуулах хүүгээ даалгах (хүүгийнхээ хичээл сургууль, үйл хэрэг, зан суртлыг бүрэн хариуцуулж өгөх).
даалгах [үйл үг] иртэй багаж зэвсгийг ашиглаж чадах огтлож, хэрчүүлж дийлүүлэх хайчаа даалгах (чадамгай хайчлах), хутгаа даалгах (хутгаар чадамгай огтлох, хөшиглөх).
даалгах [үйл үг] дааварлуулах нэвчүүлэх, нэвтрүүлэх тос даалгах (тос нэвчүүлэх), хөлсийг нь даалгах (хөлсийг нь бурзайлгах).
даалигнах [үйл үг] даалинд юм хум хийх, даалинд юм агуулах даалигнаж авах (юм хумаа даалинд хийж авах).
даамайдах [үйл үг] итгэгдэх, найдлага хүлээх байр суурьтай болох, тулхтай байх хоосон найдаж гэнэдэх даамайдан алдах (итгэн сууж алдах).
даамайрах [үйл үг] найдвартай, итгэлтэй болох үйл ажил лавшрах, чамбай даацтай болох үйл ажил нь даамайрах (ажил үйл өрнөн дэвжих).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.