Нэр үг

шуухираан [нэр үг] шуухирах дуу (дуу чимээ дуурайсан үг)
шуухитнаан [нэр үг] шуухитнах (дуу чимээ дуурайсан үг)
шуухнаа [нэр үг] шуухинаа.
шушань хуучир. [нэр үг] торгон цэрэг, хишигтэн.
шуши [нэр үг] шуши цэцэг (ургамал судлал) (шар цэцэг бүхий нэг зүйл ургамал).
шушмаа [нэр үг] хэл мэдэхгүй хүнийг даажигнан хэлэх үг аливаа юмны учир байдлыг мэдэхгүй, ойлгохгүй хүн.
шүвдэн [нэр үг] шүвдэн газар (хүн амьдардаггүй, явдаггүй газар), шүвдэн уул (өргөн шовх оройтой уул).
шүвтэр [нэр үг] шээс шинхэг зэргийн үнэр, амт шүвтэр үнэртэй (шээс, шинхэгийн үнэр шингэсэн) азот устөрөгч хоёрын нэгдэл болох эхүүн үнэр бүхий өнгөгүй хий аммиак шивтэр.
шүгэл [нэр үг] үлээн дуугаргаж, дохио өгөх хэрэгсэл шүгэл дуугарах (шүглийн дуу гарах), шүгэл үлээх (шүгэл үлээн дуугаргах), шүгэл тас хийх (шүгэл тас хийн дуугарах), цагдаагийн шүгэл (цагдаа хүний дохио өгөх хэрэгсэл).
шүгэр [нэр үг] гагар шүгэр (хоршоо үг) (а.юмыг хөнгөмсөг гавшгай хийх, үйлдэх байдал б.аливаа зүйлээс хойш суулгүй уриалгахан хийж бүтээх зантай). шүд(эн) (нэр үг) (бие бүтэц, анатоми) хүн, амьтны амны дотор талд байх олон хазуур яс шүд авахуулах (өвчтэй шүдээ сугалуулах), шүд бөглөх (цоорч өвчилсөн шүдийг эмчилж ломбо тавих), шүд гарах (а.шүд ургах б.юманд шүд мэт зүйл бий болох), шүд зуурах (өвчний учир ам ангайхгүй болох), шүд зуух (а.шүдээ хооронд нь чанга нийлүүлэх б.(шилжсэн утга) зовлон тохиолдоход хатуужил тэсвэртэй байх в.(шилжсэн утга) бусдад өш хонзон санах, занах), шүд ломбодох (цоорч өвчилсөн шүдийг эмчилж бөглөх), шүд орох (шүдний ором гарах), шүд сугалах (өвчтэй шүдийг авах), шүд унах (шүд угаараа сугаран ойчих, шүдгүй болох), шүд ургах (а.шүд гарч ирэх, шүдтэй болох б.(шилжсэн утга) өсөж торних), шүд хага таших (нэн хүйтэн зүйл ууснаас болж, шүд янгинах мэт болох), шүд хийх (хиймэл шүд суулгах), шүд хорхойтох (шүд юүрэх өвчин), шүд хөдлөх (шүд буйлнаасаа суларч холхих, ганхах), шүд хүрэх (шүдний ором гарах), шүд цухуйх (нас бага хүүхэд мал, амьтанд шүд бий болох, шүдтэй болох), шүдийг нь үзэх (морь малын уруулыг сөхөж, шүдийг нь хараад, насыг нь тогтоох), шүдийг нь татах (уруулыг нь сөхөж, шүдийг нь үзэх), шүдний зайлуур хуучир. (а.шүд зүлгэх зэвсэг, сойз б.шүд ариутган зайлах бодос), шүдний оо (шүд угаах, ариутгах тусгай бодос), шүдний орой (шүдний буйлнаас ил гарсан хэсэг), шүдний паалан (фосфорхүчлийн болон нүүрсхүчлийн калци, флор зэргээс бүрдэх, шүдний гадуурх хатуу нимгэн, өнгөлөг нэхдэс), шүдний сойз (шүд цэвэрлэх хэрэгсэл), шүдний угшүдний сурвалж (шүдний ховд хонхорт шигдэж байх шөвгөр үзүүр), шүдний уурхайшүдний ховд (шүд шигдэж байдаг, буйлны хонхор), шүдний хагшүдний хөгц (шүдний гадаргууг бүрхсэн ногоон, шаравтар өнгөтэй зүйл), шүдний чигчлүүр (шүдний завсар орсон зүйлийг ухаж гаргах хэрэгсэл, чигчлүүр), шүдний эдшүдний тугалмай (яснаас хатуу бүтэцтэй, шүдний гол бүрэлдэхүүн хэсэг), шүдний эмч (анагаах ухаан) (шүдний өвчнийг анагаах, шүд авах, хийх үүрэг бүхий, нарийн мэргэшлийн эмч), шүдээ хавирах (шүдээ харшуулан дуугаргах), шүдээ чигчийлэх (шүдэн завсраар орсон зүйлийг чигчлүүрээр авах), шүдээ яралзуулах (жигд цагаан шүдээ ил гаргах), шүдээ ярзайлгах (уруулаа сөхөж шүдээ ил гаргах), араа шүд (хүн, амьтны соёоноос хойш байрлах шүд), доод шүд (доод эрүүнд ургасан шүд), дун цагаан шүд (нэн цагаан шүд), сүүн шүд (нялх хүүхдэд ургах шүд, дараа нь энэхүү шүд унаж, байнгын шүд ургадаг), үүдэн шүд (эрүүний гол дунд ургасан шүд), хиймэл шүд (анагаах ухаан) (шүд орлуулах хиймэл эрхтэн, нийлэг эд, яс, металл зэргээр хийдэг), хуучин ясан шүд (арван дөрвөн настай тэмээ), шинэ ясан шүд (арван хоёр настай тэмээ), ясан шүд (арван гурван настай тэмээ), шүд ам (хоршоо үг) (хүн, амьтны уруулын завсар хөндий болон хазуур олон яс), ам шүдээ өгөх (андгайлах, тангараглах), шүд ам билүүдэхшүд амаа билүүлэх (а.дайн тулалдаанд бэлтгэх б.хэрэлдэх гэж өө сэв эрэх), шүд унасан хойно, ааруул таарах (өнгөрсөн хойно нь тус хүргэх), шүдгүй нохой булуу хураах (чадахгүй, мэдэхгүй байж юм цуглуулах) (шилжсэн утга) гучин хоёр тооны ёгт нэр, хоёр төрсөн ч гэнэ зарим юмны шүд мэт зүйл, араа, ир шүд гаргах (а.юманд шүд хэлбэртэй зүйл бий болгох б.юманд шүд шиг хэлбэртэй хатгамал оёх), самны шүд (самны шүд мэт хэлбэртэй зүйл), хөрөөний шүд (хөрөөний шүд хэлбэртэй ир).
шүдтэн [нэр үг] шүд бүхий амьтан
шүдэн [нэр үг] шүдэн цагаан (ургамал судлал) (хавар эрт бут бутаар шигүү ургадаг, цагаан хунчир мал идвэл хордоно).
шүдэнз [нэр үг] цуулбарлан зассан нарийн модны үзүүрт фосфор хүхрийн нийлмэл бодосыг найруулж хийсэн гал гаргах юм чүдэнз шүдэнз асаах (чүдэнз зурж ноцоох), шүдэнз зурах (чүдэнз хавирч асаах, ноцоох), шүдэнзний хайрцаг (чүдэнзний гэр, сав).
шүлмүүс [нэр үг] шилмүүс.
шүлсэвч [нэр үг] нялх хүүхдийн хувцсыг шүлснээс нь хамгаалж хүзүүнд нь уях з(үйл үг)
шүлт [нэр үг] идээ ундааны охь, шим шүлт багатай (шим багатай), шүлт сайтай (шим тэжээл сайтай), шим шүлт (хоршоо үг) (шим тэжээл, шим шүүс) хими. лакмусын урвалд орсон цаасыг дүрэхэд, хөх өнгөтэй болгодог химийн нэгдлүүд шүлтийн урвал (химийн нэгэн урвал).
шүлэг [нэр үг] үгийг айзамд тохируулж, бадаглан бичсэн уран зохиолын нэг хэлбэр шүлэг бичих (шүлэг зохиох), шүлэг унших (шүлэг цээжээр хэлэх), шүлгийн айзам (шүлгийн хэм хэмнэл), шүлгийн түүвэр (шүлгийн эмхтгэл), шүлэг найраг (хоршоо үг) (аялгуулан уншихад зориулсан, томоохон хэлжээний найраглал), дуу шүлэг (хоршоо үг) (ая дуу, яруу найраг), шүлэг нойр (хоршоо үг) (бөх унтаж, сайхан зүүд зүүдлэх нь).
шүлэглэг [нэр үг] шүлгийн маягтай. шүлэглэл (нэр үг)шүлэглэсэн зохиол.
шүлэгч [нэр үг] шүлэг зохиохдоо авьяас чадвар цээж сайтай, чадамгай хүн шүлэгч залуу (шүлэг зохиохдоо дадамгай залуу), шүлэгч эмэгтэй (шүлэг зохиохдоо чадамгай эмэгтэй).
шүлэмдэс [нэр үг] шүлсээр чийглэн тавьсан ором шүлэмдэс тавих (шүлсээр чийглэн ором тавих).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.