Нэр үг

намаг [нэр үг] зүлэг шавартай нойтон, чийгтэй бамбалзуур газар, ургамлын өвөрмөц бүрхэвчтэй, ихэнхдээ хүлэр агуулсан, хэт чийгшилтэй хуурай газрын хэсэг тац намаг (хотгор газар тогтсон намаг), хүлэрт намаг (хүлэр бүхий газрын намаг), намаг тогтох (зүлэг, шавар ихтэй нойтон газар бий болох), намаг хатаах (ус, шаврыг хатаан газрыг хуурай болгох, намгархаг хөрсийг хатаах), намагт шигдэх (ус, шавар, хөвд зэрэгт орооцолдон явж чадахгүй болох), намгийн хий (намаг цөөрмийн шаварт булагдсан ургамал болон бусад зүйл илжрэн муудсанаас үүссэн хий), намаг зүлэг (хоршоо үг) (шавар, зүлэг ихтэй нойтон газар), намаг шалбааг (хоршоо үг) (зүлэг, шавартай газрын усархаг, шигдэмхий хөрс), хөвд намаг (хоршоо үг) (хөвд, зүлэгтэй чийгтэй газар), шавар намаг (хоршоо үг) (өвс ногоо, хөвд зэрэг зүйлтэй ороолдсон нойтон шороо), намаг газар зусч, ээвэр газар өвөлж (зүйр үг) (улиралдаа тохируулан нутаглах хэрэгтэй), намгийн мэлхий (амьтан судлал) (намагт амьдардаг мэлхий), намгийн бургас (ургамал судлал) (халуун орны чийгтэй газар бут бутаар ургадаг, тавиас зуун сантиметр өндөр мод) (шилжсэн утга) аливаа зүйлд хэт автагдан орсон нь хүнд суртлын намагт шигдэх (хүнд сурталд автагдах).
намалдаг [нэр үг] олон сархиаг, нугалаатай салбархай зүйл хамрын хөндийн доод хэсэг, хүний хамрын үзүүрийн хоёр хажуугийн хэсэг ба амьтны хоншоорын хоёр тал дахь жижиг хонхор намалдгийг нь нээх (хамар амнаас нь цус гартал зодох, жанчих).
наманчлага [нэр үг] наманчлал.
наманчлал [нэр үг] учирч болох гай тотгорыг зайлуулж өгөхийг хүсэх, мөн хийсэн гэм нүгэлээ арилгаж өгөхийг даатган гуйх залбирал наманчлалын үг (гэм буруугаа арилгах тухай даатгал залбирлын үг), наманчлал үйлдэх (гэм буруугаа хүлээж даатган залбирах нь) гэм буруугаа гэмшин алга хавсран гуйх нь наманчлал тавих (гэм нүгэлээ хөнгөлөх санаа агуулах), гэмшлэг наманчлал (хоршоо үг) (гэм буруугаа хүлээн залбирал үйлдэх нь).
намар [нэр үг] зуны дараа буюу долоо, найм, есдүгээр сард тохиох улирал намрын хонгор салхи (намрын урьхан зөөлөн салхи), намрын уур орох (сарны зурхайн тооллоор намар болох), намрын эхэн сар (долдугаар сарын сүүл), намрын хугас дунд (сарны зурхайн жилийн хорин дөрвөн улирлын нэг, намрын өдөр шөнийн тэнцэтгэл), намрын дунд сар (наймдугаар сарын сүүл, есдүгээр сарын эхэн), намрын сүүл сар (есдүгээр сарын сүүл, аравдугаар сар), намрын шар нар (намрын илчит нар), халуун намар (намар болоод удаагүй буюу долоон сарын сүүлч, наймдугаар сарын эхний аагим халуун үе), ганган хүний үхэл хавар намар (цэцэн үг) (дулаан хувцас өмсөлгүй гоёж гүйсээр хаврын хавсарга, намрын сэрүүнд өвчин тусах), намар шиг гэртээ, хавар шиг амьдрах (зүйр үг) (а.баян байтал ядуу зүдүү юм шиг амьдрах б.хэтэрхий нарийн харамч байх), намрын тэнгэр инээсээр инээсээр цаашаа, хаврын тэнгэр уйлсаар уйлсаар наашаа (зүйр үг) (хавар бол ирж яваа цаг, намар бол цаашилж яваа цаг), намрын мандариваа цэцэг (ургамал судлал) (өвсөн иштэй, газраар бүрхэж ургадаг, удвал цэцгийн адил хүрэн цэцэгтэй, буурцаг шар, навч нь мандариваа цэцгийн навчнаас арай багахан нэгэн зүйл цэцэг),
намарга [нэр үг] хуучир. шавар ихтэй намгархаг газар ургамлын навч шилмүүс дээр тогтсон шүүдэр ус.
намаржаа [нэр үг] намар цагт нутаглах газар намаржаанд буух (намар нутагладаг газартаа буух).
намба [нэр үг] төлөв төвшин зан, тогтуун байдал намба суух (төлөв төвшин байдалтай болох), намба төлөв (хоршоо үг) (түвшин дөлгөөн зан, ухаан томоо), намба толио (хоршоо үг) (хүний төлөв түвшин ааш, өнгө жавхаа) гадаад байдал төв үзэмжтэй хүүхэн хүний намба (бүсгүй хүний дүр төрхтэй болох нь), намба аяс тохирох (төлөв байдал нь нийцэх, таарах), намбаа тааруулах (аяг төлөвт нь нийцүүлэх),
намбаа [нэр үг] хүний үг яриа, үйл хөдлөл өөрт нь зохицсон аядуу байдал.
намбаа [нэр үг] намаа.
намбаагүй [нэр үг] хамаа намбаагүй (хоршоо үг) (эрээ цээр, эмх замбараагүй).
намгар [нэр үг] цагаан өнгийн ха(дагавар үг)
намдаагч [нэр үг] эрч хүчийг нь бууруулагч, өвчинг илаарьшуулагч өвчин намдаагч (өвдөлтийг багасгадаг эм). намдах (үйл үг)үйл хэргийн өрнөл буурч тогтуун тайван болох, намжих дуу чимээ намдах (дуу чимээ багасах намжих), салхи намдах (салхины эрч бууран тогтуун болох), халуун намдах (а.нарны илч буурах б.биеийн халуун буурах), хөл намдах (чимээ шуугиангүй тайван болох).
намжир [нэр үг] ихэмсэг зан авираа харцаараа илэрхийлэн гаргах нь намжир хаялах (ихэмсэг, дээрэнгүй байдлыг нүднийхээ харцаар илэрхийлэх).
намиа [нэр үг] хуягийн мөрөвчний хойд жигүүрийн ойр хадсан гурван хэсэг төмөр.
намилхай [нэр үг] ууцны хоёр хажуугийн нимгэн мах намилхайг нь авах (ууцны хоёр хажуугийн нимгэн махыг зүсч авах).
намираа [нэр үг] навч шилмүүсэн дээр тогтсон ус навчны намираа (навчинд тогтсон ус) уян зөөлөн, намирч байгаа нь намираа туг (туг дэрвэн хөдөлж байгаа нь) зөөлөн, шиврээ бороо.
намирга [нэр үг] намираа тогтсон нь, шүүдэр намирга тогтох (навч шилмүүсэнд ус тогтох) юм салхины аясаар зөөлөн хийсч байгаа нь.
намнаач [нэр үг] харваач буга намнаач (буга авладаг хүн).
намнал [нэр үг] намнаж харвах байдал намнал үйлдэх (харваж намнах).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.