Нэр үг

жимбүүрч хөгжим. [нэр үг] жимбүүр хөгжимдөгч.
жимбэн [нэр үг] жимбэн торго (нягт нэхээстэй, нарийхан энтэй нэг зүйл торго).
жимбэр хөгжим. [нэр үг] хулсан хонгионд зургаан нүх гаргаж хийсэн бишгүүрийн нэг зүйл үлээвэр хөгжим, хөгжмийн хөг тааруулахад хэрэглэнэ.
жимс [нэр үг] ургамлын амтлаг үр жимсний ерөнхий нэр жимс суух (жимсний модонд жимс ургаж боловсрох), жимс тархах (ургамлын жимс, үр жимс боловсормогц өөрөө цацагдах), жимс түүх (жимс түүж цуглуулах), жимс хадгалах (жимс муутгахгүйгээр нөөцлөх), жимс чанах (жимс буцалган боловсруулах), жимсэнд явах (жимс түүхээр явах), жимсний архи (жимс эсгэж гаргасан архи), жимсний бут (жимс боловсрон ургах бут), жимсний мод (жимс ургах мод), жимсний хатаамал (хатаасан жимс), жимсний цай (төрөл бүрийн жимсний амт, үнэрийг шингээсэн, буцалсан усанд дүрж идээшүүлэн уух зориулалттай нэг төрлийн цай), жимсний чөмөг (жимсний голд буй үр), жимсний шүүс (жимснээс гарах амтлаг шингэн), жимсний яс (жимсний хатуу үр), жимсээр хооллох (жимс идэж амьдрах), алим жимс (хоршоо үг) (шүүслэг үр жимс), бурам жимс (хоршоо үг) (чихэр бурам болон жимс жимсгэнэ), самар жимс (хоршоо үг) (ургамлын хүнсэнд хэрэглэж болох үр жимс), үзэм жимс (хоршоо үг) (үзэм болон янз бүрийн жимс жимсгэнэ), үр жимс (хоршоо үг) (а.ургамлын шууд идэж болдог үр б.жимс жимсгэний ерөнхий нэр), чихэр жимс (хоршоо үг) (амттан идээ), жимс ногоо (хоршоо үг) (хүнсний ногоо, жимс жимсгэнэ сэлт) жимсний үр, амтлагийн зүйлээр боловсруулсан зүйл жимсний архи (жимсийг исгэн дарж, хатууруулсан архи), жимсний дарс (жимсний шүүсийг боловсруулан исгэсэн согтууруулах ундаа), жимсний нухаш (жимсийг няцалж нунтагласан идээ), жимсний ханд (жимсийг буцалган уух өтгөн шүүс), чанамал жимс (буцалгаж болгосон жимс), жимсэн улаан хацартай (жимс шиг улаан хацартай бүсгүй хүний нүүр царайны гоо үзэсгэлэнг илэрхийлнэ).
жимсгэнэ [нэр үг] ургамлын түүхийгээр идэж болох жижиг шүүслэг үр жимсний ерөнхий нэр, үр боловсрохын хэрээр жимсний шадрын дотоод ба дундад давхраа нь шингэн шүүстэй болдог олон үртэй жимсгэнийн бут (шүүслэг үр жимс ургадаг бут), жимсгэнийн зайрмаг (шүүслэг үр жимсээр амталсан мөхөөлдөс), жимсгэнийн найрлага (шүүслэг үр жимсийг бүрдүүлж буй органик нэгдэл) нэрс, хадны жижгэвтэр нь, төрөл зүйл олон жимсгэнийн мод (нэрс, хад ургадаг бут мод хатгуур).
жимсэг [нэр үг] алх жимсэг (нэр үг) (хазаар хударганы төмөр).
жимсэг [нэр үг] засал чимгийн зүйл зэмсэг толгойн жимсэг (толгойн засал чимэглэл).
жимүүс [нэр үг] жимсний шүүс.
жимч [нэр үг] жим исгэгч.
жин [нэр үг] цувимал өргөст төмөр утас.
жин [нэр үг] үсний тонгорог.
жин [нэр үг] дөчин таван хэмийн спиртээр хийсэн хатуу архи.
жин [нэр үг] жин тан (хоршоо үг) (яг таг, бэлэн), жин тан болгох (бэлэн болгох), бүх юм жин тан (бүгд бүрэн бэлэн).
жин [нэр үг] өвчин эмгэгийг анагаах засах арга жин тавих (өвчнийг бэгнэж засах), бохогт жин (сундгаар хийсэн хөлчлөг), нойтон жин (усанд норгож тавьдаг чийгтэй жин), халуун жин (халуун усанд норгосон алчуур, туурцагт агуулсан халуун элс зэргийг хүний өвдөж байгаа газар тавьж өвчин эмгэгийг анагааж засах арга хэрэгсэл), хүйтэн жин (хүйтэн усанд норгосон алчуур, мөс зэргийг өвдөж буй газар тавьж өвчнийг намдаах, эмчлэн засах арга хэрэгсэл).
жин [нэр үг] хувийн жин, ямар нэгэн биеийн жинг тухайн биеийн багтаамжтай тэнцүү, цельсийн дөрвөн хэм усны жинтэй харьцуулсан жин жингээ алдах (а.өндөр огторгуйд гарсан биед дэлхийн бөмбөрцгийн татах хүчний үйлчлэл багасах б.дэлхий бөмбөргийн татах хүчний үйлчлэлээр дээрээс унах биеийн хурдац нэмэгдэх.
жин [нэр үг] аян тээвэр жин огторлох (жин тээх нэг хэлбэр, жинг тээхээр тохиролцсон зарим этгээд уг ачаа барааг зохих газар нь хүргэлгүй зам зуур бусад этгээдэд анх авсан хөлснөөсөө хямд хөлсөөр дам тээвэрлүүлж завсраас нь ашиг олохыг хэлнэ жин тээх (ердийн хөсгөөр алсад ачаа бараа тээх), жинд явах (жин тээхэд оролцох), жингийн тэмээ (хол газар ачаа бараа тээвэрлэдэг тэмээ), жингийн цуваа (жин тээж яваа аян тээвэр), аян жин (хоршоо үг) (олон хоногоор хол явах жин тээвэр), жин тээвэр (хоршоо үг) (ердийн хөсгөөр хийх холын аян тээвэр), жин хөсөг (хоршоо үг) (холын замд ачаа бараа тээвэрлэх хөсөг).
жин [нэр үг] хүнд хөнгөний хэмжээ, нэг жин нь арван зургаан лан, зургаан зуун (.) граммтай тэнцэнэ хүнд хөнгөнийг мэдэх дэнсний адил том бөгөөд иш туухайгаар бүрдсэн хэмжүүр,
жин хуучир. [нэр үг] шөнийн цагийг хэмжих нэгж, нэг шөнийг таван жинд хуваана үүрийн таван жин (шөнөөс үүр тэмдгэрч, гэгээ орох үеийн таван жин хугацаа), жин цохих (а.харанга дэлдэж, нэгэн жин эхлэснийг мэдэгдэх б.(шилжсэн утга) даарснаас үүдэж өвдөх), жингийн хонх (хэдэн жин болж байгааг зарлах хонх) (шилжсэн утга) төмөр, гууль зэргээр хийсэн дохионы хэрэгсэл.
жингэнүүр [нэр үг] жингэнэн дуугарах үйлийн нэр жингэнүүр хонх (нарийн дуутай хонх) нимгэн төмөрлөгөөр хийсэн харжигнан дуугарах хөндий бөөрөнхий чимэглэл жингэнүүр жингэнэх (хонх зүүсгэл дуугарах).
жингэнээ [нэр үг] юм цангинан, жингэнэн дуугарах дуу хонхны жингэнээ (жижиг хонхны цангинасан дуу).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.