Үйл үг

булаацалдах [үйл үг] харилцан булаалцах нэг юмны төлөөнөө тэмцэлдэх байр суурь булаацалдах (албан тушаалын төлөө тэмцэлдэх), барьц булаацалдах (хоёр бөх өөрт ашигтай барьцын төлөө өрсөлдөх), үзүүр түрүү булаацалдах (тэргүүн байрны төлөө өрсөлдөх), цэц булаацалдах (цэц булаалдах).
булагдах [үйл үг] шороо зэрэг үйрмэг юманд хучигдан битүүрэх, дарагдах зам цасанд булагдах (зам цасанд дарагдан хаагдах), шороонд булагдах (а.шороонд дарагдах б.(шилжсэн утга) нас барах) (шилжсэн утга) бусдаас маш олон асуулт, захидал зэргийг хүлээж авах захидалд булагдах (бусдаас маш олон захидал хүлээж авах) (шилжсэн утга) нуун дарах үйлд өртөх алдар гавьяа нь булагдах (алдар гавьяа нь зориуд явуулгаар далдлагдах, нууцлагдах).
булагнах [үйл үг] хэдүүл үгсэн ямар нэг зүйлийг мэдэгдэлгүй хийх булан болгох хагаслах цай булагнах (цайг дөрвөн булангаар нь тэгшлэн хуваах, хагаслах) (шилжсэн утга) таргалах.
булагтах [үйл үг] булаг өвчин тусах чих булагтах (чихний булаг өвчин тусах).
булагтах [үйл үг] алагтах алагтах булагтах (хоршоо үг) (алаг булаг болох).
булайрах [үйл үг] булай болох (шилжсэн утга) хэрэггүй зүйл ярих.
булайтах [үйл үг] шившиг болох, олиггүй явах.
буландах [үйл үг] нүдний булангаар зэрвэс харах, хялайх буландаж харах (нүдний булангаар зэрвэс харах), нүд буландах (нүдний булангаар зэрвэс харах, жишүү харах).
буландах [үйл үг] отож байгаад буланд оруулан зодож дээрэмдэх.
булах [үйл үг] шороо зэрэг үйрмэг юм дээрээс нь асгаж битүүлж хучих, дарах газар булах (шороонд дарах), шороонд булах (а.дээрээс нь шороо асгаж дарах б.(шилжсэн утга) амийг хороох, үхүүлэх) цас завсарлагаагүй шууран орох цасаар булах (цасаар дарах) (шилжсэн утга) оршуулах булш булах (газарт оршуулах) (шилжсэн утга) тал талаас нь зай завсаргүй асууж дайрах асуултаар булах (тал талаас нь зай завсаргүй асуух) (шилжсэн утга) нуун дарах, далдлах, хэргээ дарах.
булбаганах [үйл үг] булбагар юмны булбага булбага хөдлөх аман дотор булбаганах (булбагар зөөлөн юмны зажлагдах байдал).
булбайх [үйл үг] булбагар болох, зөөлөн налархай болох булбайж харагдах.
булбалзах [үйл үг] булбагар юмны булбас булбас хөдлөх.
булгалах [үйл үг] үндсээр нь, угаар нь булга татах булгалан ховхлох (үндсээр нь булга татах) үеийг мултлах гараа булгалах (гарынхаа үеийг мултлах), хуруугаа булгалах (хурууныхаа үеийг мултлах).
булгарах [үйл үг] юмны үе уулзуур уг байрнаасаа мултрах, салах, ховхрох үндэс булгарах (үндэс ёзоороороо ховхрох), хуруу булгарах (хурууны үе мултрах).
булгах [үйл үг] хатуу юмыг зажилж чадалгүй амнаасаа буцааж гаргах, гулгих огиулах, булчих.
булгилах [үйл үг] долгилох, цохилох зүрх булгилах (а.зүрх түргэн түргэн цохилох б.сэтгэл хөдлөх).
булгих [үйл үг] унасан хүн, ачсан юмыг унагах гэж морь малын цамнан тонгорцоглон харайлах морь булгих (морь цамнан харайх, бусгах) усанд хөвж яваа юм холбирон зайлах (шилжсэн утга) зүрх түгшиж, догдлох, булгилах (шилжсэн утга) хэлсэн амласнаасаа зайлсхийх.
булдах [үйл үг] бул өнхрүүлж юмыг няцлах, толийлгох тариа булдах (бул өнхрүүлж тариа няцлах) бул газардах.
булдах [үйл үг] өвч наалдах, шингэн хулдах тос булдах (тос шингэх), шавар булдах (шавар наалдах).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.