Үйл үг

яйчих [үйл үг] байн байн, дахин дахин яйлах.
ялаархах [үйл үг] морь малын ялаа батганаас тавгүйрхэн бие, толгой, сүүлээ хөдөлгөн үргээх.
ялагдах [үйл үг] бусдад дийлэгдэх, автагдах тэмцээнд ялагдах (тэмцээнд дийлэгдэх), ялагдах дийлдэх (хоршоо үг) (бусдад дийлэгдэх).
яламгайдах [үйл үг] хэтэрхий яламгай болох.
яламгайлах [үйл үг] яламгай зан байдал гаргах.
яламгалзах [үйл үг] сэтгэл чандгүй, зөөлдөх зусар зан байдал гаргаж долдойлох.
ялархах [үйл үг] өчүүхэн зүйлийн төлөө ямбалж ярвиглах, тунирхах.
ялах [үйл үг] дийлэх, давах ялсан тамирчин (уралдаан тэмцээнд ялж дийлсэн, түрүүлсэн тамирчин), барилдаанд ялах (барилдаанд давах, дийлэх, түрүүлэх), ялах дийлэх (хоршоо үг) (ялж дийлэх), ялж төгс нөхцсөн (шашны нэр томьёо) (дөрвөн шимнусыг ялж, сайн эрдэм зургаа лугаа төгс, сансар нирваан хоёрын хязгаараас нөхцсөн, бурхан буюу шагжамуни бурхны ёгт нэр) бэрхшээлийг тэсвэрлэн туулах.
ялах [үйл үг] нялах.
ялбаганах [үйл үг] ялбагар юмны ийш тийш хөдлөх, тогтворгүй байх, ялбалзах.
ялбайх [үйл үг] ялбагар болох мах ялбайх (мах нялцайх, ялбагар болох), ялбайх нялбайх (хоршоо үг) (нялцайх, ялбагар болох), ялбайх улбайх (хоршоо үг) (улбайх, ялбагар болох).
ялбалах [үйл үг] ялба чанах арьс зэрэг юмны хальс, хөрс зэргийн хэгзлэх, шалбалах модонд гараа ялбалах (модонд гарынхаа арьсыг шалбалах), ялбалах шалбалах (хоршоо үг) (юмны арьс, хөрс зэргийг хэгзлэх).
ялбалзах [үйл үг] нойтон, улцгар юмны нялцганан хөдлөх торго, дурдан зэрэг зөөлөн эдлэлийн гарын аяар хөлбөрөх (шилжсэн утга) нялуун зан авир гаргах.
ялбарах [үйл үг] чанасан махны шалзрах жимс, ногоо зэргийн ялзран улбарах арьс хөрс зэргийн хэгзрэх, шалбарах.
ялбийх [үйл үг] ялбигар, далбигар болох малгай нь ялбийх (малгай нь ялбигар, далбигар хэлбэртэй болох).
ялгаварлах [үйл үг] үзэгдэл юмсыг ангилах, ялган салгах, ялгагдах шинж тэмдгийг нь тодорхойлох, тодруулах их багаар нь ялгаварлах (их багаар нь ангилах), үйл ажлаар нь ялгаварлах (хүнийг үйл ажлаар нь тодорхойлох) (шилжсэн утга) бусдыг ялгавартай үзэх гадуурхах, ад үзэх арьсны өнгөөр ялгаварлах (арьсны өнгөөр гадуурхах).
ялгалах [үйл үг] юмыг байн байн ялгах, олон юмыг ялган салгаж тавих олон хүний юмыг
ялгаллах [үйл үг] байн байн ялгах, олныг ялгах үгэнд тийн ялгалын нөхцөл залгаж, үг хувилгах.
ялгамжлах [үйл үг] ялгамжтай болгох, нарийн ялгах.
ялгарах [үйл үг] хольсон нийлэлцсэн юмны өөрсдөө буюу бусдын хүчээр тус тус болох, салах хурга ишиг ялгарах (хурга ишиг тус тусдаа болох) юмны үнэн худал, сайн муу, зөв буруу зэргийн ялгавар илрэх үнэн зөв нь ялгарах (үнэн зөв нь илрэх) олноос онцгойрон гарах ялгаран гарах (олны дотроос онцгойрон гарах), ялгаран харагдах (онцгойрон харагдах), бусдаасаа ялгарах (бусдаас онцгойрох).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.