Үйл үг

болзох [үйл үг] болзоо тогтоох, хоног хугацаа тогтоон шийдвэрлэх.
болих [үйл үг] зогсох, зогсоох, байх, орхих дуулахаа болих (дуулахаа байх), өгөхөө болих (өгөхөө байх) дордон муудаж сэхэл авахгүй доройтох тэнхрэхээ болих (бие нь улам муудах, доройтох), эдгэхээ болих (эдгэх найдлагагүй болох).
боловсрох [үйл үг] болох, түүхий биш болох жимс боловсрох (жимс болох, ургаж гүйцэх), бие боловсрох (а.хүний төлжин боловсрох б.цэцэг өвчнөөр өвдөж боловсрох) эрдэм номд сурах боловсронгуй болж хөгжих.
боловсруулах [үйл үг] засч сайжруулах газар боловсруулах (газрын хөрсийг эрдэсшүүлж бордох зэргээр сайжруулах), мэдээ боловсруулах (мэдээ нягтлах) сургах цэрэг боловсруулах (цэргийг эрдэмд сургах) юмыг нягтлан хянаж бодох сургах, хүмүүжүүлэх биеэ боловсруулах (аливаад биеэ бэлтгэн сургуулилах).
болортох [үйл үг] болор мэт, болорын өнгөтэй харагдах болортон харагдах (солонгорох), солонгорон болортох (талстан солонгорох).
болох [үйл үг] ямар нэг үйлийн ирээдүйд болох санааг илтгэнэ болох ажээ (болно), болох байх (болно байх), болох болохгүй (хоршоо үг) (таарах таарахгүй, тохирох тохирохгүй, нийцэх нийцэхгүй), болсон идээнээс бүү зайл, болох болохгүй хүний үгэнд бүү ор (цэцэн үг) (дотроо бодолтой, дороо суурьтай яв) ямар нэг юм бүрэлдэн үүсэх, хувирах, гарах алга болох (үзэгдэхгүй, олдохгүйд хүрэх), боос болох (хээл олох), гал болох (а.айл гэр болох б.аяны хүний нэгэн оромжинд гал нэгдэх), мах болох (а.чанаж буй мах гүйцэд болох б.(шилжсэн утга) туйлдаж ядрах, хамаг бие булрах) ямар нэг үйл эзэмших анчин болох (авлах мэргэжилтэй болох), архичин болох (архинд орох), багш болох (багшийн үүрэг хүлээх) ямар нэг юмд нийлэх, хамтрах, холбогдох айл гэр болох (гэр бүл болох эр эм болох өрх гэр тусгаарлах), бараа болох (хань болон дагалдах), ураг болох (а.эр эм болох б.ургийн холбоо сүлбээ бүхий болох), хань болох (а.хань бараа болж явах б.хань нөхөр болох) ямар нэгэн юманд уршиг нөлөө учруулах гай болох (гай зэтгэр учруулах), гарз болох (ашиг завшаан алдах), нүгэл болох (гэм бурууд хүрэх), өр болох (өрөнд орох), саад болох (тотгор учруулах) нэмэр болох, тус болгох, тус үзүүлэх аз болох (завшаан тохиох), ашиг болох (нэмэр завшаан хүртэх), зууш болох (а.хөнгөн хоол болох б.(шилжсэн утга) бусдад элэглэгдэн хэлцэгдэх в.(шилжсэн утга) бусдын эрхшээлд автагдан ашиглагсолигдох зун болох (зуны улирал эхлэх), орой болох (нар жаргаж эхлэх), зуд болох (цас шуурга ихсэх, цасгүйгээр харын хүйтэн болох зэргээр хүн, мал зүдэх, сүйдэхэд хүрүүлэх цаг зуурын бэрхшээл дажин болох (үймэх, самуурах), сүйд болох (а.сүйрэх, сүйдэх б.(шилжсэн утга) сэтгэл ихэд хөгжих), сүр болох (сүр гаргах), хөл болох (а.хөл хөдөлгөөн ихсэх б.(шилжсэн утга) хөөрөн хөгжиххувиран эхлэх танил болох (танилцах, түншлэх), хүн болох (а.өсч бойжих, хүмүүжих б.хүний зан бичихээр шийдэх), дургүй болох (дургүй хүрэх) өөртөө ямар нэг юм эзлэх, эзэмших дуртай болох (хүсэл төрөх), их зантай болох (их зан гаргах), сэтгэлтэй болох (янаг хайртай болох), талтай болох (а.танилтай болох б.нааштай болох) бусдын бүрэн эрхшээлд автагдах боол болох (боолчлогдох), зарц болох (зарцлагдах) ямар нэг юм бүрэн боловсрох жимс болох (жимс боловсрох), хоол болох (а.хоол боловсрох б.хоол сайн шингэх в.(шилжсэн утга) бусдын амны зууш болох), хоол болтол шийр зугаа (зүйр үг) (а.өлссөн цагт бага юм ч өл дардаг б.гол ажлаас өмнө бага сага юм хийж цаг өнгөрүүлэхийг зүйрлэсэн хэллэг) нэг юмнаас нөгөө юм үүдэх өвөг болох (а.ачтай болох б.дээд төрөл болох), садан болох (ураг садан болох) ямар нэг юм хүсэх, ихэд санаашрах, мөрөөдөх хүслэн болох (ихэд хүсэх) олон юмны дотроос оройлон ялгарах аварга болох (аваргалах, тэргүүлэн шалгарах), магнай нь болох (манлайлах) ямар нэг үйл явдлын сэжиг сэдэв цухалзах жич болох (дараа болох), учир болох (учир жиг ургах) ямар нэг шалтгаанаас санаа сэтгэл алгасах ичсэндээ болох (ихэд ичих), уурласандаа болох (ихэд уурлах) ямар нэг үйл явдал эхлэх мэдэх болох (мэдэх), унших болох (унших) болохуйц, болмоор бичиж болох (бичиж болмоор), идэж болох (идэж болмоор), нөхөрлөж болмоор хүн (нөхөрлүүштэй хүн) хүрэх, тохиолдох, халдах, тулах, учрах ад болох (адлагдах), насны хэмжээ болох (ихэд хөгшрөх, үхэх цаг нь болох) буй, бүхий болох чинээгээрээ (бүхий чадлаараа) өвчинд болох (халдварт өвчинд өртөхгүй болох, дархлаатай болох) бололцооны хэрээр аль болох (бололцооны хэрээр) аргагүй, хэцүү гэх мэт үгтэй нийлж, үгүйсгэсэн утгатай холбоо үг үүсгэнэ болох аргагүй (боломжгүй).
болхидох [үйл үг] дэндүү болхи болох.
болхичлох [үйл үг] болхи бүдүүлгээр үзэх, болхи бүдүүлгийг нь ялгах.
болцгонох [үйл үг] болцгор юмны үргэлжлэн хөдлөх.
болцойх [үйл үг] болцгор болох, бомбойх.
болцолзох [үйл үг] болцгор, бомбогор юмны байн байн хөдлөх.
болцуудах [үйл үг] болцуугаар харвах.
болцуутах [үйл үг] болцуу гарах.
болчимгүйдэх [үйл үг] хэтэрхий болчимгүй байх, болгоомжгүй гэнэн байдал гарган алдах хүүхэд болчимгүйдэх (хүүхэд гэнэдэх, томоогүйдэх).
болчимлох [үйл үг] болгоомжлох ул суурьтай болох.
бомбогонох [үйл үг] бомбогор юмны үргэлжлэн хөдлөх.
бомбойлгох [үйл үг] бомбогор болгох хацраа бомбойлгох (хацраа томбойлгох).
бомбойх [үйл үг] бомбогор болох.
бомболзох [үйл үг] бомбогор юмны байн байн хөдлөх.
бондгонох [үйл үг] бондгор бөөрөнхий юмны үргэлжлэн хөдлөх.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.