Ярианы үг, хэллэг

захдах [ярианы үг, хэллэг] зах зээлийн газраар явах, худалдаа наймаа сонирхох.
золгуут [ярианы үг, хэллэг] золголт, золголго золгуут хийх (золголт хийх, золгохоор одох), золгуут хуучрах (золголго багасах, золголдоогүй хүн цөөн үлдэх).
зөгөөн [ярианы үг, хэллэг] зөөг, бүлээн.
зөнд [ярианы үг, хэллэг] зөндөө манай нутагт хаврын цагт зөнд хун ирдэг сэн. (ярианы үг, хэллэг)
зуз [ярианы үг, хэллэг] зузаан гэсэн үгийн үндэс, маш дотно зуз болох (ойр дотно үерхэх, зан зангаа авалцах, дотносох).
зураа [ярианы үг, хэллэг] өмдний халаас.
зэсрэх [ярианы үг, хэллэг] ажлаас зугтаах, сураг чимээгүй алга болох.
имнэх [ярианы үг, хэллэг] ирмэх нүдээр имнэх (нүдээр дохиолох, нүд ирмэх).
имхэрдэх [ярианы үг, хэллэг] эмхэрдэх.
ингүүн [ярианы үг, хэллэг] үг ярианы нэг хэвийн жирийн, ердийн энгийн ингүүн хэлэлцэх (төлөв төвшин хэлэлцэх). ингэ(н) (нэр үг) ботголох насны тэмээ, таваас дээш насны эм тэмээ ингэ хаадайлах (сая ботголсон ингэний бөгсийг хаадайгаар дулаалан хаах), ингэ шилрэх (ингэ ботголох болсон үедээ бие тавгүйтэн ижил сүргээсээ салан явах), ингэн туйлаадас (бужигнаж гялбан түр зуур орох цас тэмээн туйлаадас), ингэн үг (эзэнгүй цуу үг), ингэн шанага (нимгэн туургатай том шанага), хайдаг ингэ (ботго нь эндсэн, эсвэл ботгоноос нь салгасан боловч сааж буй ингэ), ингэ даарвал хэвэхээ мэдэхгүй, ирэг таргалбал хэвтэхээ мэдэхгүй (зүйр үг) (жаргал, зовлонг даахгүй байх).
ирваа [ярианы үг, хэллэг] тэнэг, мангар ямар ирваа амьтан бэ (ярианы үг, хэллэг)
ирваадах [ярианы үг, хэллэг] тэнэг ааш гаргах.
ичир [ярианы үг, хэллэг] ичгүүр ичрээ барах (нүүрээ барах), ичир ичир (ичиг ичиг).
ишиггүйдэх [ярианы үг, хэллэг] ямаа хээл хаях ишгээр дутах, ишиггүй болох.
лагаа [ярианы үг, хэллэг] лагай .
луг [ярианы үг, хэллэг] мундаг, айхтар, том луг чадалтай (мундаг чадалтай), луг том (айхтар том).
мааз [ярианы үг, хэллэг] хувирамтгай, шооч зан байдалтай маазай мааз хүн (хэрэгтэй хэрэггүй дэмий зүйл их ярьдаг, алиа хүн), мааз амьтан (хүний өөрийн бүхий л хэрэгт оролцож явдаг тогтворгүй зан аальтай хүн) алиа марзан зандаа тулгуурлан ажилд залхуу хойрго зан байдал гаргамтгай мааз залуу (залхуу хойрго залуу).
маазгар [ярианы үг, хэллэг] зан байдал тогтворгүй, хувирамтгай ааштай маазгар амьтан (авир муутай амьтан), маазгар хүн (тогтворгүй зантай, ааштай хүн).
маапаан [ярианы үг, хэллэг] ээдрээ, будлиан, самуурал маапаан болох (ээдрээтэй хэрэг явдал болох), маапаан үүсгэх (ээдрээ будлиан тарих).
маарайх [ярианы үг, хэллэг] мааргар болох.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.