Түүхэн үг, түүхийн нэр томьёо
хишигтэн [түүхэн үг, түүхийн нэр томьёо]
өвөр монголын нэгэн аймаг хишигтэн хошуу (хишигтэн аймаг).
хорезм [түүхэн үг, түүхийн нэр томьёо]
дундад азийн эртний улс, сартуул.
хорч [түүхэн үг, түүхийн нэр томьёо]
эртний монголын хишигтэн цэргийн нэг хоромсого агсагч.
хошууд [түүхэн үг, түүхийн нэр томьёо]
монголын дөрвөн ойрдын нэг аймгийн (нэр үг)
хуучир. [түүхэн үг, түүхийн нэр томьёо]
(төрийн үйл ажиллагааг эсэргүүцэж засгийн эрхийг түлхэн унагаахаар оролдлого хийгч этгээд), ардын хувьсгал (түүхэн үг, түүхийн нэр томьёо) (хувьсгалын гол хүчин нь ард түмэн бүхий төрийн эргэлт), үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал (үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөс урган гардаг, гадаадын ноёрхлыг устгаж, тусгаар тогтнолоо байлдан олох, үндэстэнколонийн дарлалыг устгах, өөрөө засан тохинох эрхийг хангах, үндэсний төр улсыг байгуулахад чиглэсэн хувьсгал), хувьсгалын дуунууд (монгол ардын хувьсгалын эхний жилүүдэд зохиогдсон орчин үеийн уран зохиолын дээж бүтээл. шивээ хиагт, улаан туг, магнаг үсэгтэй туг гэх мэт), хувьсгалын өмнөх үе (хувьсгал ялахын өмнөх үе), хувьсгалаас хойш (хувьсгал ялсны дараа үе), хувьсгалын үйл хэрэг (хувьсгалын үйл явц) байгаль, нийгэм, танин мэдэхүйн аль нэгэн үзэгдлийн хөгжилд гарч буй гүнзгий өөрчлөлт соёлын хувьсгал (улс орны соёлын салбарт гарсан үндсэн өөрчлөлт), техникийн хувьсгал (техникийн салбарт гарсан гүнзгий өөрчлөлт).
хүннү [түүхэн үг, түүхийн нэр томьёо]
төв азийн эртний улс. хүнс(эн) (нэр үг) хүний бэлтгэсэн хоол ундны зүйл хүнс залгуулах (хоол ундны зүйл ойртуулах, бэлтгэж өгөх), хүнсний үйлдвэр (хүн амын хүнсний хэрэгцээг хангадаг үйлдвэрийн салбар), хүнсний дэлгүүр (идэх, уух юм зардаг дэлгүүр), хүнсний мөөг (хатаах, давслах, дарах зэргээр боловсруулж хүнсэнд хэрэглэдэг мөөг), хүнсний ногоо (төмс, байцаа, лууван, манжин гэх мэт хүнсэнд хэрэглэж болох бүх ногоо), хүнсний нөөц (хоол ундны хүрэлцээ), хүнсний хордлого (нян, түүний ялгаруулсан хороор хордож муудсан хүнсний зүйлээс үүсэх цочмог хордлогот өвчин), хүнсний чанарыг сайжруулах (хоол ундны амин дэмийг чанаржуулах), хүнсний эрүүл ахуй (анагаах ухаан) (анагаах ухааны нэг салбар ухаан), хоол хүнс (хоршоо үг) (идэх уух зүйл), хүнс тэжээл (хоршоо үг) (хүн, амьтны хэрэглэх хоол ундны зүйл), хүнс голбол хоолгүй, хүн голбол нөхөргүй (зүйр үг) (голж шилсэн хүн юу ч үгүй хоцордог), хүнсээр гэдсээ тэжээж, хүүгээр голомтоо сахиулах (зүйр үг) (эрэгтэй хүүхэд голомтоо сахидаг) аян замд авч явах идэш уушны зүйл хүнс базаах (идэш хоолоо төхөөрөх), хүнс бэлтгэх (замд авч явах идэх, уух юмаа төхөөрөх), хүнс төхөөрөх (идэх уух зүйлээ бэлтгэх), хүнс сайтай явах (идэж уух юмаа сайтар базаан авч явах), замын хүнс (аяны идэш ууш), хоол хүнс (хоршоо үг) (а.хүний өдөр дутмын идэш ууш б.аян замд хэрэглэхээр бэлдсэн идэх юм), хүнс хэрэглэл (хоршоо үг) (хоол хүнс болон түүнийг боловсруулах тогоо шанага зэрэг хэрэглэл).
хэрэйд [түүхэн үг, түүхийн нэр томьёо]
монголын эртний нэгэн аймгийн (нэр үг)
хятан [түүхэн үг, түүхийн нэр томьёо]
зуунд азид оршин тогтнож байсан улс. хятаны дээд өвөг нь монголчуудтай нийтлэг нэг гаралтай. хятан улсад бичгийн боловсрол хөгжиж, их бага хоёр бичиг зохион хэрэглэж, өөрсдийн түүхийг туурвиж, ном дармаллан гаргаж байв хятан хэлний дурсгалууд ( зууны сүүл үеийн гутайшиминшицзи хөшөөний бичээс, яруу найрагч суаньи хатны оны гэрэлт хөшөө, оны гэрэлт хөшөө гэх мэт хорь гаруй хөшөөний бичээсүүд хамаарагдана).
цагаантан [түүхэн үг, түүхийн нэр томьёо]
оросын хувьсгалаас зугтан онд монголд орж ирсэн, хөрөнгөтөн газрын эздийн эрх ашгийг хамгаалагч цэргийн дарангуйлагч цагаантны оргодол (оргодол цагаан орос).
цорос [түүхэн үг, түүхийн нэр томьёо]
дөрвөн ойрадын доторх тэргүүлэх гол аймаг.
юмбүү [түүхэн үг, түүхийн нэр томьёо]
өлгий мөнгө ембүү алтан юмбүү (алтаар хийсэн ембүү), арван лангийн юмбүү (арван лан ембүү).