Тэмдэг нэр

хурнигар [тэмдэг нэр] доожоогүй, дорой, царай муутай хурнигар ишиг (сул дорой ишиг), хурнигар царайлах (царай алдах).
хуруут [тэмдэг нэр] хуруу бүхий хуруут бээлий (хуруу гарган оёсон, нэхсэн бээлий), махир
хуруут [тэмдэг нэр] нүдэндээ хуруу бүхий.
хурхираа [тэмдэг нэр] хурхирах зуршилтай хурхираа хүн (хурхирдаг зуршилтай хүн).
хурц [тэмдэг нэр] мохоогийн эсрэг утга, нарийн иртэй, үзүүртэй, шовх хурц зэвсэг (даалт сайтай, ирт зэвсэг), хурц ир (хутга, сүх зэргийн даалт сайтай нарийн ир), хурц мэс (ир сайтай мэс), хурц өнцөг (тэгш өнцгөөс бага өнцөг), хурц үзүүр (шовх үзүүр), хурц хутга (ир сайтай хутга), хурц шүд (иртэй, мохоо биш шүд), хурц илд билүүгүй бол даахгүй,
хурьцангуй [тэмдэг нэр] садар самуун, өнгөнд шунахай, тачаангуй хурьцангуй сэтгэл (шунахай, тачаангуй сэтгэл).
хусар [тэмдэг нэр] годилгүй сум хусар сум (годилгүй сум). усах (үйл үг) хурц тонгоргоор үс, сахал зэргийг үлдэгдэлгүй авах сахлаа хусах (сахлаа тонгорог зэрэг хэрэгслээр үлдээлгүй авах), үсийг нь хусах (үсийг нь тонгорог зэргээр үлдээлгүй авах) хальс дурс болон наалдсан, илүүдсэн зүйлийг ховхлон авах, салгах, арилгах хусаж арилгах (малтаж, ховхолж авах), морины хөлс хусах (морины хөлсийг хусуураар хусч унагах), тогоо хусах (тогоонд наалдсан зүйлийг, хусуураар малтах), хусмыг нь хусах (хусмыг нь хусуураар малтах, арилгах), хүрзээр хусах (ямар нэг зүйлийг хүрзээр ховхлох), муу нэрийг хусавч арилдаггүй, сайн нэрийг хүсэвч олдоггүй (зүйр үг) (муу нэрээс салахад хэцүү, сайн нэрийг олоход бэрх) сав суулгад хийсэн үр тариа зэрэг үйрмэг юмыг яндаж тэгшлэн хэмжих шанаганд хийсэн будааг хусах (шанагатай будааг амсартай нь тэнцүүлж тэгшлэн хэмжих) хоосортол талах, хонжин мөлжих голомтыг нь хусах (айлын эд хөрөнгийг хоослох, хонжин мөлжих), хөрөнгөө хусах (хөрөнгөө үрэн таран хийх) идэж уусан зүйл эвгүйдэж, ходоод гашуу оргин дотор зурж өвдөх цээж хусах (цээж гашуу оргих), шар хусах (а.ходоод гашуу оргих б.(шилжсэн утга) уур омог хүрэх) барилдаж байгаа бөхийнхөө хөлийг хөндлөнгөөс нь маш доогуур хавсран унагах мэх ганцхан хусаад унагах (ганцхан хавсраад унагах) (шилжсэн утга)(ярианы үг, хэллэг) данс, тэмдэглэлээс хасч гаргах огцруулах албан тушаалаас нь хусах (албан тушаалаас нь огцруулах), данс хусах (данснаас гаргах, хасах).
хусар [тэмдэг нэр] хэдэн жил дараалан хусарсан, хусраад байгаа.
хусран [тэмдэг нэр] хээл аваагүй өнжиж, өнгөрсөн жилийнхээ төлийг хөхүүлж байгаа мал сувай хусран гүү (даагаа хөхүүлж байгаа сувай гүү), хусран ингэ (сувайрсан ингэ), хусран гүү хавартаан муу, худалч хүн хожимдоон муу (цэцэн үг) (сувай мал хавар цагт ядардаг, хуудам хэрэг алсдаа илрэдэг), хусран үхэр сээхгэр, хурдан морь живхгэр (зүйр үг) (сувайрсан мал хүч тарга сайтай байдаг, уяа сойлго нь таарсан морь өнгө жавхаа сайтай байдаг).
хутгаач [тэмдэг нэр] хутгаа мэх хийхдээ сурамгай хутган үймүүлдэг зантай хутгаач хүн (хутган үймүүлдэг зантай хүн). хутга(н) (нэр үг) нэг талдаа иртэй, ардаа бариултай огтлох, зүсэх багаж зэвсэг хутга гаргах (а.хүнийг хутгалахаар сүрдүүлэх б.юм идэхээр хутгаа хуйнаас нь гаргаж ирэх), хутга сугалах (хутгыг хуйнаас нь гаргаж хүнийг сүрдүүлэх), хутгаар огтлох (хутгаар хэрчих, зүсэх), хутган жад (хутга хэлбэртэй жад), хутган сөд (шувууны хамгийн урт өд), хутганы ааг (хутганы ир, иш хоёрын уулзвар уг), хутганы боом (хутганы ирийн бариулд шаасан уг), хутганы ир (хутганы огтлох хэсэг), хутганы ир дээр (үйл явдлын хааш болох магадгүй, хэрхэхийг хэлэхэд бэрх эгзэгтэй байгаа үе), хутганы иш (хутганы бариул), хутганы ишийн толт (хутганы ишийн арын тав), хутганы мөр (хутганы ар, ирийн эсрэг зузаан тал), хутганы үзүүр (а.хутганы шовх тал б.хүнээс хутга хэрэглэхээр авч, түүнд хутганы хамтаар эргүүлж өгөх хувь), хутганы ховил (хутганы хажуугийн суваг), хутганы хуй (хутганы гэр), ангийн хутга (ан агнахад хэрэглэх хутга), сахлын хутга (сахал хусах хутга), чинжаал хутга (хоёр талдаа иртэй нэг зүйл хутга), чичлүүр хутга (чинжаал хутга),
хуугиа [тэмдэг нэр] хүн, амьтны хөнгөн болгоомжгүй, онгироо хөвсөргөн зан байдал хуугиа хүн (онгироо, хөнгөн зантай хүн), хуугиа морь (хөвсөргөн зантай морь), хөнгөн хуугиа (хоршоо үг) (хөвсөргөн онгироо, болгоомжгүй), хуугиа хүнийг хуурахад амархан, хуурсан будааг нүдэхэд амархан (зүйр үг) (онгироо хүнийг аргандаа оруулах хялбар) хүн, амьтны хамар, хоолой нь битүүрч хий шахагдан шуугиж дуугарах хуугиа хамартай хүн (хамар нь битүүрч шуугин дуугарч ярих хүн).
хуудам [тэмдэг нэр] хөнгөн хийсвэр, мөчид, хуумгай хөнгөн хуудамхөнгөн мөчид (хоршоо үг) (хөнгөн хийсвэр, хуумгай зан байдал гаргах), хуудам хаа (хавирганы яснаас салгасан дал, бугалаг, богтос), гоомой хуудам (хоршоо үг) (хөнгөн хуумгай) болгоомжгүй, хайхрамжгүй худал хуурамч хуудам үг (худал үг).
хуудуу [тэмдэг нэр] базаахгүй, гоомой, хуудам байдал хуудуу зан гаргах (базаахгүй, найдваргүй зан байдал гаргах), хуудуу түргэн (хоршоо үг) (хуудам, хөнгөн мөчид), хөнгөн хуудуу (хоршоо үг) (гоомой, хуудам байдал).
хуудуу [тэмдэг нэр] ухаан санаа эрүүл саруул бус хуудуу тэнэг (хоршоо үг) (ухаан эрүүл бус).
хууз [тэмдэг нэр] хүний эрүү, шанаагаар ургасан битүү үс, сахал хууз сахал (шанаанаас эрүү хүртэл битүү ургасан сахал), хууз хүн (хууз сахалтай хүн).
хуумгай [тэмдэг нэр] учир явдалд хааш яаш ханддаг, хөнгөн мөчид, цалгай гоомой хуумгай
хуурай [тэмдэг нэр] нойтон гэдгийн эсрэг утга чийггүй хуурай банз (хатаж чийггүй болсон банз болгон зүссэн мод), хуурай будаа (чийггүй амуу), хуурай гишүү (хатсан гишүү), хуурай гол (ус нь ширгэсэн голын голдрил), хуурай жимс (хатаасан жимс), хуурай зам (усгүй газраар явах зам, эх газар дахь зам), хуурай замын тээвэр (төмөр зам, засмал, дардан замын тээвэр), хуурай замын цэрэг (байлдааны ажиллагааны хуурай газар дээрх тактикийн үүрэг биелүүлдэг зэвсэгт хүчний төрөл), хуурай мод (хатсан мод), хуурай нутаг (гандуу нутаг), хуурай өндөг (нунтаглаж хатаасан өндөг), хуурай салхи (хур бороогүй үргэлжлэн салхилах халуун, дулаан салхи), хуурай сүү (үйлдвэрийн аргаар боловсруулж хатаасан сүү), хуурай улирал (бороо ордоггүй буюу тун бага ордог улирал), хуурай үе (ясны хөдөлгөөнгүй үе), хуурай сайр (голын усгүй сайр чулуу), хуурай хамуу (анагаах ухаан) (идээ шүүсгүй хамуу), хуурай ханиах (цэргүй ханиах), хуурай хоолой (бие бүтэц, анатоми) (амьсгал авах мөгөөрсөн хоолой), хуурай худаг (а.ус нь ширгэсэн худаг б.усны сурвалжаар дутмаг газарт борооны усыг хуримтлуулахын тулд малтсан бага амсартай, том хэвэлтэй нүх), хуурай хүнс (аян замд авч явах болгосон идээ), хуурай шүүс (а.хуучир. алс явах албаны хүнд идээний оронд өгдөг мөнгө төгрөг б.болгож хатаасан улаан идээ), хуурай агсам тавих (архи уугаагүй боловч хэл амаар дайран давшлах), хуурай хүү (өөрөө хүсч ирээд үр нь болсон хүү), хуурай эгч (төрсөн бус боловч төрсөн эгч шиг ачлалтай хүн), ам хуурайгүйам хуурай суухгүй (а.үргэлж идэж байдаг б.их ярьдаг, чалчаа), хуурай цагаан тойромд хун галуу тогтохгүй, худалч хуурамч хүнд хань нөхөр тогтохгүй (цэцэн үг) (худалч хуурамч хүнд хань нөхөр байдаггүй), хуурай модонд навчгүй, худгийн усанд загасгүй (цэцэн үг) (юм бүхэн учир шалтгаантай) дэлхийн бөмбөрцгийн далайгаас бусад эх газар хуурай газар (а.эх газар б.чийггүй газар), хуурай хагас бөмбөрцөг (далай, тэнгис хамгийн бага, эх газар ихтэй, ази, европ, африк, умард америк болон өмнөд америкийн зонхилох хэсэг эдгээр нь дэлхийн нийт эх газрын наян хувийг эзэлнэ).
хуурамч [тэмдэг нэр] худал хэлж, хүнийг мэхэлдэг овлигогүй муу зан хуурамч хүн (худал хэлдэг, овилоггүй хүн), хуурамч зан гаргаж ханиа битгий зовоо, худал хов тарааж хотлоон битгий зовоо (цэцэн үг) (хуурамч зан битгий гарга, худал үг битгий хэл), хуурай модны жин хөнгөн, хуурамч хүний зан хөнгөн (зүйр үг) (хуурамч хүн юманд үнэн сэтгэлээсээ ханддаггүй) (шилжсэн утга) жинхэнэ бодтой биш, дуураймал юм хуурамч алт (жинхэнэ биш алт), хуурамч дүр (дуураймал байдал), хуурамч мөнгө (хууль бусаар үйлдвэрлэсэн мөнгөн тэмдэгт), хуурамч үе (анагаах ухаан) (хугарсан яс бороолохгүй байсаар хэвийн биш үе үүсэх согог), хуурамчаар үйлдэх (хууль бусаар дуурайлган хийх), худал хуурамч (хоршоо үг) (үнэн биш, хуурмаг), хуурамч бамбайтан (амьтан судлал) (нуруу нь бөмбөгөр хатуу, өехий талдаа зөөлөн биедээ гэчирсгүй байдаг тэнцүү далавчит шавжийн бамбайтны дэд багийн овгийн шавж),
хуурмаг [тэмдэг нэр] үнэн биш, өнгөцхөн, худал хуурмаг зантай хүн (худал зантай хүн), хуурмаг сүр үзүүлэх (худал сүр гаргах), хуурмаг үзэгдэл (хэрэг явдлын мөн чанартай нийцэхгүй үзэгдэл), хуурмагаар инээх (худал инээх), худал хуурмаг (хоршоо үг) (үнэн биш, бодот байдалд нийцэхгүй), хуурмаг үг замхарч одох нь амархан, хуурамч сэтгэл хувирч одох нь амархан (цэцэн үг) (худал үг, хуурамч сэтгэл найдваргүй), хуурмаг орхоодой (ургамал судлал) (махлаг үндэстэй, алаглаг нийлмэл навч нь ишнийхээ оройд ургадаг, шаравтар ногоон баг цэцэгтэй олон наст өвс төмслөг үндэс нь эмд орно) юмны хоосон байдалтай харагдах.
хуусгар [тэмдэг нэр] хуйсгар.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.