Зурхай судлал, зурхайн ухаан
бүс [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
өдөр бүр саран хэрж буй сарны хорин найман одны нэг энэтхэгийн өвлийн дунд сар, цагийн хүрднээ өвлийн эхэн сар, хятад төвдийн үхэр сар, монголын арван хоёрдугаар сар, хөхлөр сар.
гаг [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
нарны аймгийн хорин найман одны наймдахийн (нэр үг)
гирдэг [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
сарны зурхайн хорин найман одны нэг.
гурван ес [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
(дүн өвлийн гурван сар), эрийн гурван наадам (морь уралдах, бөх барилдах, сур харвах), гурван үгний солио мэдэхгүй, гурвалжин нөхөөсний зүйдэл мэдэхгүй (аливаа юмны ёс учир мэдэхгүй тэнэг), гурван навчит өвс (ургамал судлал) (уулын хажуу ой модон дотор ялзмаг ихтэй сүүдэрлэг чийгтэй хөрсөнд ургадаг олон наст өвс).
гэр [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
(одон зурхайн гуч хоног тэнгэрийг тойрон хоногийг бүгд гэр, эшид хуваана).
гэрлэл [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
найман хүллийн нэг, галыг төлөөлнө.
данисдаа [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
сарны зурхайн ёсны хорин найман одны нэг.
дашням [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
өлзий хутаг, бэлгэ төгөлдөр дашням, балжинням давхацсан өдөр (зурхайн ёсоор сар бүрд гол төлөв нэг удаа тохиодог өлзий хутагт маш сайн өдөр).
жил [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
(сарны зурхайн ёсны жил сар, өдөр, цагийг ээлжлэн эзлэх хулгана, үхэр, бар, туулай, луу, могой, морь, хонь, бич, тахиа, нохой, гахай зэрэг арван хоёр амьтан), жилийн алба хуучир. (манжийн хаанд цагаан тэмээ нэг, саарал морь наймыг барих, есөн цагаан), жилийн жил (жил бүр), жилийн зарлага (жилийн турш зарсан хөрөнгө), жилийн орлого (тухайн жилд оруулсан олз ашиг),
жилийн өнгө [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
(а.жилийн турш малын онд орсон, хүч тэвээрэг авсан, тариа ногоо дэлгэрсэн байдал б.нэг жилийн цаг улирал, уур амьсгалын байдал в.цагаан сарыг өнгөрөөх, бэлгэ учрал бодох г.жилийн ойд хараахан хүргэхгүйгээр тоолох хугацаа, жилийн төлөвлөгөө (нэг жилийн дотор гүйцэтгэх ажил үүргийн хуваарь), жилийн төсөв (байгууллага, аж ахуй нэгжийн нэг жилд хэрэглэх орлого, зарлагын төлөвлөгөө), жилээс жил (жил ирэх тутам), бүтэн жил (нэгээс арван хоёр сарыг дуусталх хугацаа), зарим жил (хааяа тохиолдох жил), зөөлөн жил (зурхай судлал, зурхайн ухаан) (хулгана, үхэр, туулай, могой, хонь, мич, тахиа), ивээл жил (зурхай судлал, зурхайн ухаан) (ээлтэй жил таарах), ирэх жил (дараагийн жил), ойрын жил (а.сүүлийн хэдэн жил б.үүнээс өмнөх хэдэн жил в.дараагийн хэдэн жил), ноднин жил (өнгөрсөн жил), өдий төдий жил (олон жил), өндөр жил (зурхай судлал, зурхайн ухаан) (нарны зурхайн ёсны гурван зуун жаран зургаан хоногтой жил), түмэн түмэн жил (хэдэн арван мянган жил), уржнан жил (өнгөрсөн жилийн өмнөх жил), харш жил (зурхай судлал, зурхайн ухаан) (зурхайн ёсоор хүний төрсөн жил хоорондоо таарамжгүй байх тохиол), хатуу жил (а.хүнд бэрх хүйтэн өвөл б.(зурхай судлал, зурхайн ухаан) бар, луу, морь, нохой, гахай жил), хойтон жил (ирэх жил), хулгана жил (зурхай судлал, зурхайн ухаан) (сарны зурхайн ёсны хулгана эзэлсэн жил), хэдэн жил (цөөн жил), шинэ жил (а.он солигдох баяр б.жилийн эхний өдөр), эсэргэн жил (ирэх он, дараагийн гарах жил), он жилжил он (хоршоо үг) (а.бүтэн арван хоёр сар буюу дэлхий нарыг бүтэн нэг тойрох хугацаа б.(шилжсэн утга) цаг хугацааны үргэлжлэл, урт удаан цаг хугацаа), сар жилжил сар (хоршоо үг) (олон сар).
зурлага [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
хувь тавилан, төөрөг амьдралын зурлага (амьдралын зам мөр), хүний зурлагыг гаргах (хүний төөрөг заяаг зурхайн аргаар буулган гаргах).
зурлагат [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
амьдралын заяа төөрөг, хувь тавилан бий.
зурхайч [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
зурхайн ухаанд мэргэжсэн хүн зурхайч хүн (зурхайн ухааны мэргэжилтэн), шар зурхайч (дорно дахины зурхайн аргад мэргэшсэн хүн), (мэргэн үг) зурхайч (зурхайд зурсан зүйл нь таарч тохирдог хүн).
зурхайчлах [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
зурхай зурах, зурхайн арга хэрэглэх).
зурхан [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
зурхайн дац(ангийн нэр томьёо)
зэдэр [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
сарны зурхайн хорин найман одны нэг.
иш [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
сарны зурхайн ёсны жилийн өнгө улаанулаагчин, цагаанцагаагчин, хархарагчин, шаршарагчин, хөххөхөгчин жилийн өнгө.
мичид [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
сарны зурхайн хорин найман одны нэг мичид тохиох (мичид гэрэлтэх).
мол [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
сарны зурхайн хорин найман одны нэг мүүл.
мөчлөглөх [зурхай судлал, зурхайн ухаан]
мөчлөг тохиолдох, жил орох.